شناسایی مکان های مناسب استحصال آب زیرسطحی با استفاده از سد زیرزمینی (مطالعه موردی: حوضه های مرزی شهرستان تربت جام)
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله علمی سامانه های سطوح آبگیر باران، دوره: 9، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JIRCSA-9-4_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 231
نویسندگان
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
چکیده
هرساله مقادیر زیادی از منابع آب کشور از طریق مرزهای سیاسی از کشور خارج می شود. آب زیرقشری بخشی از این منابع است که بر بستر خشک رودها جریان دارد و بدون بهره برداری صحیح از دسترس خارج می شود. ازآنجایی که کشور ایران دارای مرزهای مشترک زیادی با کشورهای همسایه است، توجه به منابع آب زیر قشری ضروری است. یکی از راه حل های مناسب برای جلوگیری از خروج آب های زیر قشری از کشور احداث سد زیرزمینی است که اولین و مهم ترین مرحله در احداث سد زیرزمینی مکان یابی مناطق مستعد میباشد. بنابراین، هدف از این پژوهش پتانسیل یابی مکان های مناسب استحصال آب زیرسطحی در مناطق مرزی شهرستان تربت جام است. ازاین رو با استفاده از فرآیند تحلیل سلسه مراتبی AHP عوامل موثر در مکان یابی سد زیرزمینی وزندهی و مناطق مستعد شناسایی شد، درنهایت با بازدید میدانی و در نظر گرفتن مسائل موجود در منطقه، مناطق مناسب برای احداث سد زیرزمینی تعیین شد. نتایج نشان داد که ۶/۲۶ درصد از منطقه فاقد پتانسیل استحصال آب زیر قشری هستند. در بین پارامترهای وزندهی شده به روش AHP زمین شناسی و شیب منطقه به ترتیب با امتیاز ۴۰۹/۰ و ۲۲۶/۰ بیشترین امتیاز و کاربری اراضی و فاصله دسترسی به محل سد با امتیاز ۰۶۸/۰ و ۰۹۵/۰ بهترتیب کمترین امتیاز را طبق نظر کارشناسان کسب کردند. همچنین با بررسی های میدانی انجام شده سه نقطه مناسب برای احداث سد زیرزمینی در محدوده موردمطالعه شناسایی شد. ازآنجایی که مکان یابی سد زیرزمینی کار زمان بر و هزینه بری است استفاده از روش AHP می تواند در کاهش زمان و هزینه مکان یابی راهکار مناسبی باشد.کلیدواژه ها
Subsurface waters, Torbat-e-Jam, Groundwater dam, Border areas, AHP, آب های زیر قشری, تربت جام, سد زیرزمینی, مناطق مرزی, AHP.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.