زهرا پسندیده فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی
عبدالرسول سلمان ماهینی - دانشیار گروه محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان،
سید حامد میرکریمی - استادیار گروه محیطزیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

افزایش مداخلات انسانی در محیط­زیست زمینی، چرخه­های اصلی مواد مغذی مثل کربن نیتروژن و فسفر را آشفته می­کند و از طرفی اثرات زیان­آوری در اقلیم، تنوع­زیستی و توانایی اکوسیستم­ها در خدمات اصلی تولید برای سلامتی انسان و رشد پایدار اقتصادی ایجاد می­کند. منابع اصلی آلودگی کشاورزی (آلودگی غیر نقطه­ای یا NPS)، رسوبات، فرسایش و مواد مغذی است. خسارات نیتروژن منتشره از کشاورزی دلیل اصلی غلظت بیش از اندازه نیترات در آبهای زیرزمینی و سطحی است وآبشویی خاک هم دلیل اصلی زیانهای نیترات است. افزایش غلظت نیترات در آبهای زیرزمینی می­تواند اثرات سمی داشته باشد مخصوصا زمانی که به عنوان آب آشامیدنی استفاده شود و در آبهای سطحی هم می­تواند یوتریفیکاسیون ایجاد کند و باعث افزایش هزینه­های تصفیه آب آشامیدنی می­شود. این مطالعه انواعی از شیوه­های کشاورزی و مدلسازی آنها را معرفی می­کند که برای کاهش­دادن یا حداقل کردن اثرات کیفی آب مناسب می­باشند. این شیوه­ها اغلب، بهترین شیوه­های مدیریتی یا BMP نامیده می­شوند. بهترین شیوه­های مدیریت (BMP)، نه تنها بر فرآیندهای زیست­محیطی همچون فرسایش بستر رودخانه و خاک، غلظت رسوبات و مواد مغذی در رودخانه، کیفیت آب­های سطحی و زیرزمینی در یک آبخیز تاثیر می­گذارد بلکه بر توسعه اقتصادی و اجتماعی در یک منطقه هم اثر گذارند. روشهای مدلسازی آلودگی غیرنقطه­ای که در اینجا مورد بحث قرار می­گیرد شامل روشهای مدلسازی SWAT، AnnAGNPS، L-THIA و HSPF است. در انتها تعدادی از این مدلها به صورت جدولی ارائه می­شود و نقاط ضعف و قوت هر یک ارزیابی می­گردد.

بهترین شیوههای مدیریت، آلودگی غیرنقطهای، مدلسازی، مواد مغذی