منشا یابی و بررسی خواص ژئوشیمیایی رسوبات آواری در جنوب غربی ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه کواترنری ایران، دوره: 7، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_NQUA-7-3_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 298
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امیر جوکار

گروه زمین شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

نادر کهنسال قدیموند

گروه زمین شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

داوود جهانی

گروه زمین شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مهدی مشعل

سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی مرکز اهواز

چکیده

در این تحقیق پس از مطالعات کتابخانه ای به کمک تصاویر ماهواره ای اقدام به تعیین ۲۷۶ نقطه مختلف جهت برداشت های صحرایی گردید. نمونه های جمع آوری شده پس از دانه بندی توسط دستگاه الک شیکر سازمان زمین شناسی مرکز اهواز، جهت انجام آزمایشات ژئوشیمیایی به آزمایشگاه مرکزی سازمان زمین شناسی تهران ارسال شد. یافته های به دست آمده از مطالعات دانه سنجی رسوبات نشان می دهد که اغلب دانه های مورد مطالعه دارای جورشدگی بد تا بسیار بد بوده و حاوی حدود ۷۰ درصد ذرات مساوی و بزرگتر از سیلت هستند. علاوه بر این یافته های حاصل از مطالعات ژئوشیمیایی نشان می دهد که در این رسوبات CaOو SiO۲ و Al۲O۳ به عنوان فراوان ترین اکسیدها و Ti ، Zr، V، Ce و La  نیز به عنوان فراوانترین عناصر فرعی می باشند. طبقه بندی رسوبات مورد نظر بر اساس شاخص­های ژئوشیمیایی نشان می دهد که این رسوبات عمدتا در محدوده گری وکی و شیل های آهن دار قرار دارند. قابل ذکر است که رسوبات این جلگه، دارای غنی شدگی نسبت به عناصری مانند  As،Bi ، Cd، Co، Cu وU بوده که نیاز به بررسی دقیق تر دارد. نتایج حاصل از بررسی این یافته ها نشان می دهد  که نهشته های جلگه خوزستان، اغلب در مدت زمان کوتاه همراه با محیطی پر انرژی ته نشست شده اند. علاوه بر این مطالعات ژئوشیمیایی صورت گرفته جهت تعیین تکتونیک دیرینه رسوبات دشت خوزستان نشان می دهد که منشا اولیه این رسوبات دارای جایگاه زمین ساختی جزایر قوسی قاره ای و حاشیه فعال قاره ای بوده اند که این جایگاه تکتونیکی با شرایط تکتونیکی زاگرس مطابقت داشته و میتواند بیانگر منشا اولیه این رسوبات از زون سنندج سیرجان باشد. مطالعات زیست محیطی صورت گرفته بر روی نمونه های برداشت شده نشان می دهد که این رسوبات از نظر وجود عناصری همچون As،Bi ، Cd، Co، Cu وU در وضعیت هشدار دهنده ای قرار دارند.

کلیدواژه ها

Detrital Deposits, Granulometry, Geochemistry, Tectonic Position, Khuzestan Plain, نهشته های آواری, دانه سنجی, ژئوشیمی, جایگاه تکتونیکی, دشت خوزستان.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.