کتیبه ی کوه رحمت(نویافته)

کوه رحمت نام کوهی است که در سمت شرقی شهرستان مرودشت واقع شده است. در این کوهستان آثار باستانی پرشماری دیده می شود که بدون تردید تخت جمشید یا همان شهر هخامنشی پارسه مهمترین آنهاست. همچنین این کوهستان شواهد گسترده ای از آثار تدفینی عهد باستان را در دل خود جای داده است. به علاوه در این کوهستان آثار نوشتاری مربوط به سنت ساسانی، مانند کتیبه های مقصود آباد و تخت طاووس نیز، پیش تر مشاهده شده است. در پژوهش حاضر، کتیبه ای نویافته به زبان فارسی میانه و خط پهلوی کتابی معرفی می گردد که می توان آن را در ردیف کتیبه های تدفینی به شمار آورد و از این پس با عنوان کتیبه ی کوه رحمت از آن یاد می شود. یکی از موارد بسیار با اهمیت این کتیبه، اشاره به نام شهر استخر است که در کتیبه های تدفینی برای نخستین بار مشاهده گردیده است. در یک نگاه کلی به محتوای این کتیبه، می توان اینگونه ابراز داشت که کتیبه مورد اشاره مربوط به اواخر دوران ساسانی است و به طبقه ای از اشراف آن روزگار یعنی دبیران تعلق داشته است. شواهد بسیاری در دست است که نشان می دهد دبیران از طبقات ممتاز روزگار ساسانی بوده اند. به گونه ای که نام تعدادی از دبیران در سنت پهلوی کتیبه ای به ما رسیده است. کتیبه ی نویافته کوه رحمت در دره ای از این کوهستان، تحریر شده است که از جمله اراضی تخت طاووس به شمار می رود و در فواصل سمت راست میان جاده ی نقش رجب به شهر استخر قرار دارد و دربردارنده ی شش شطر است که به صورت عمودی و در اندازه ۵۰ در ۶۰ سانتی متر به تحریر درآمده است. از جمله ویژگی های پیرامون این کتیبه همچنین وجود دو حفره ی مربع شکل در دهانه ی غار و در زیر نوشته است که بعضی از پژوهشگران از آنها با عنوان استودان یاد کرده اند. چنین ساختارهای حفره مانند در دامنه های کوهستان و نزدیک نقش رجب و کتیبه ی نویافته مورد بحث به تعداد زیاد قابل مشاهده است که خود خبر از ماهیت تدفینی این مکان می دهد. تمامی مطالب ارائه شده در این گفتار بیانگر اهمیت بسیار زیاد این کتیبه است که ضرورت پژوهشهای بیشتر بر روی آن را می رساند. همچنین بایسته است محیط پیرامون این کتیبه نیز از سوی باستان شناسان بیشتر مورد توجه و پژوهش قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

کتیبه ی پهلوی ، کوه رحمت ، کوه مهر ، شهر استخر ، گورنبشته