زینب روزبهانی - دانشجو / دانشگاه آزاد اسلامی واحد جنوب
مهرنوش محمدی - عضو هیئت علمی گروه مهندسی شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

ظروف تحت فشار یکی از کاربرد­ی­ ترین و پرخطر­ترین تجهیزات در صنایع مختلف هستند. این ظروف براساس جنس و ساختار به چهار نوع تقسیم می ­شوند. ضعف در طراحی، ساخت و تولید، کارکرد و به­ ویژه انتخاب نادرست مواد از عوامل شکست ظروف تحت فشار هستند. با ورود کامپوزیت­ ها به دنیای این ظروف، بسیاری از ضعف­ های طراحی جبران و خواص مکانیکی آن­ها بهبود یافته است. وزن ظرف با بهره­ گیری از پلیمر­های پرچگالی مانند پلی ­اتیلن، کاهش یافته است. ظروف تحت فشار نوع چهارم با استفاده هم­زمان از ساختار کامپوزیتی و آستری پلیمری قابلیت کاهش وزن تا یک پنجم و دو برابرشدن عمر مفید نسبت به ظروف نوع اول می­ یابند. از مزایای ظروف نوع چهارم، مقاومت در برابر خوردگی، عدم خستگی در بارگذاری­ های پیاپی، سبک و قابل حمل­ بودن، فشار عملیاتی زیاد (bar ۷۰۰) و عدم پیچیدگی روش تولید بوده و از معایب آن، هزینه تولید زیاد به­ واسطه استفاده از الیاف کربن است. از این ظروف در ذخیره سوخت­ های جایگزین نظیر هیدروژن و کپسول ­های اکسیژن فردی قابل حمل استفاده می ­شود. در این مقاله، انواع ظروف تحت فشار به­ طور اجمالی مرور شده و نوع چهارم با سایر انواع دیگر مقایسه شده است.

ظروف تحت فشار, ساختار کامپوزیتی, آستری پلیمری, پلی اتیلن, الیاف کربن