فاطمه نوروزی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

نظارت قضایی، نظارتی است که ضمانت اجرای آن ممکن است ابطال عمل اداری باشد. دیوان عدالت اداری بر مقررات دولتی نظارت پسینی دارد و در حقوق ایران این مرجع قضایی بر شرعی بودن مقررات دولتی نظارت میکند. مطابق اصول ۱۳۸، ۴، ۱۷۰ و ۱۷۳ قانون اساسی، مقررات دولتی نباید مغایرتی با موازین اسالمی وقانون داشته باشند ونیز نباید خارج از حدود اختیارات باشند. ضمانت اجرای عدم رعایت این حدود، ابطال مقررات توسط دیوان عدالت اداری است؛ اما در این گذرگاه مطابق اصل چهار قانون اساسی و ماده ۸۷ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، باید با استعلام و اخذ نظر متخصصین امر، یعنی شورای نگهبان اصدار رای کند و نظر شورا برای دیوان الزم االتباع بوده و در صورتی که نظر به غیر شرعی بودن یک مقرره بدهند، دیوان باید حکم ابطال صادر نماید. این نوشتار با روش توصیفی_تحلیلی در صدد است که به بررسی سازوکار این نظارت همت گمارد و بدین آیین، صیانت از قانون اساسی و ایضا نظم شرعی توسط دیوان عدالت اداری ایران مورد بحث قرار گیرد. النهایه شرایط رسیدگی هیات عمومی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به این دسته از دعاوی مطرح خواهد شد.

دیوان عدالت اداری، شورای نگهبان، مقررات دولتی، صیانت از قانون اساسی، صیانت از نظم شرعی