مصطفی عباس زادگان - عضو هیات علمی گروه شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
معصومه سربندی فرهانی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه علم و صنعت ایران

انسان همواره سعی در ارتقای کیفیت محیط زندگی خود دارد. محیطی که براساس ادراک او شکل گرفته و تعامل او با محیط در گرو کیفیت محیط است. وقوع هر فعالیتی در شهر نیازمند فضا است تا مردم بتوانند در آن حضور یابند و این حضور مستمر در فضای شهری به عنوان یک وسیله تاثیرگذار بر کیفیت فضاهای همگانی شناخته شده است. ارتقای کیفیت فضاها یکی از مهم ترین دل مشغولی طراحان می باشد. به گفته ی جان راسکین «اعتبار هر تمدن بزرگی در شهرهای آن نهفته است و میزان عظمت شهر را باید در کیفیت فضاهای همگانی آن، نظیر پارک ها و میادین جستجو نمود». خلق محیطی باکیفیت، دوستانه و سرزنده نیازمند توجه به کیفیات طراحی شهری می باشد. در این میان کیفیت عملکردی که یکی از مولفه های موثر بر کیفیت فضا می باشد به چگونگی کارکرد یک مکان و این که طراحان چگونه می توانند فضای مناسب تری را طراحی کنند، می پردازد. این مقاله حاصل پژوهشی است که با هدف شناسایی معیارهای موفقیت فضاهای سبز و باز محلی و میزان مقبولیت فضاها از سوی کاربران انجام پذیرفته است. محدوده ی مورد مطالعه شامل 7پارک در پیرامون خیابان شهیدعرب و شهیددعوتی در محلات بریانک و هفت چنار واقع در جنوب شرق منطقه10 شهرداری تهران می باشد. اختصاص سطح قابل توجهی از محله به فضای سبز و کیفیت مطلوب طراحی پارک ها از یک سو و عدم موفقیت برخی فضاها از سوی دیگر تاثیر بعد عملکردی را در فضاهای سبز و باز پررنگ می نماید. ازاین رو دلایل موفقیت پارک های محدوده بررسی و رهنمودهایی در این باب ارایه شده است. تکنیک این پژوهش، مصاحبه ی عمیق با مراجعه کنندگان از فضا می باشد.با شناسایی و برهم نهادن کیفیت های مطرح شده از سوی صاحب-نظران طراحی شهری و مطالعات نظری، معیارهای کیفیت عملکردی موثر بر مطلوبیت فضاهای سبز و باز محلی شناسایی شده اند. طی پژوهش انجام شده موثرترین معیارها شامل نفوذپذیری، امنیت، ایمنی، راحتی، آسایش و اختلاط کاربری ها می باشند.کیفیت، بعد کارکردی، راحتی، آسایش

کیفیت، بعد کارکردی، راحتی، آسایش