پیمان عباس زاده دهجی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه تهران
هادی اسدی رحمانی - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات خاک و آب
ناهید صالح راستین - دانشیار گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه تهران
کاظم خاوازی - استادیار پژوهش موسسه تحقیقات خاک و آب
علی اشرف سلطانی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی دانشگاه تهران

به منظور بررسی توان تولید اکسین توسط سودوموناس­های فلورسنت و اثرات آنها در رشد گیاهچه­های کلزا، آزمایش با ۴۰ سویه از این باکتری­ها انجام شد. پانزده سویه جدا شده از ریزوسفر گندم و دو سویه خارجی ۳GRP و MPFM از کلکسیون موسسه تحقیقات خاک آب تهیه شدند. بیست و سه سویه نیز از ۲۰ نمونه خاک ریزوسفری کلزا که از مزارع منطقه کرج تهیه شده بودند، جداسازی شدند. سری­های رقت تهیه شده از خاک بر روی محیط کشت King B کشت شده و باکتری­های سودوموناس فلورسنت با استفاده از خاصیت پرتو افشانی کلونی­ها در اثر تابش لامپ ماورای بنفش جداسازی و خالص سازی شدند و بر اساس آزمون­های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مورد شناسایی واقع شدند. اندازه­گیری میزان اکسین در دو محیط غنی TBS و حداقل DF حاوی غلظت­های صفر، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی­گرم در لیتر تریپتوفان انجام شد. تاثیر سویه­های مورد آزمایش در خصوصیات مختلف رشدی گیاهچه­های کلزا در یک آزمایش گلخانه­ای با استفاده از بستر شن انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش تریپتوفان سبب افزایش تولید اکسین گردید که این افزایش از سرعت بیشتری در محیط DF برخوردار بود. بیشترین مقدار تولید اکسین توسط سویه ۲۳P در غلظت ۲۰۰ میلی گرم در لیتر تریپتوفان در محیط DF انجام شد. نتایج آزمون گلخانه­ای نشان داد که سویه­های مورد استفاده بطور معنی­داری سبب افزایش شاخص­های رشدی کلزا شدند. بیشترین همبستگی بین میزان تولید اکسین و وزن خشک اندام هوایی در غلظت ۵۰ میلی گرم در لیتر تریپتوفان در محیط DF حاصل گردید. یافته­های این تحقیق نشان داد که تلقیح سودوموناس­های فلورسنت تولید کننده اکسین نقش مهمی در افزایش رشد کلزا دارند.

ریزوباکتری های محرک رشد گیاه, سودوموناس های فلورسنت, اکسین, کلزا