ارزیابی عملکرد دانه و روابط بین صفات لاین های خالص نوترکیب گندم نان (Triticum aestivum L.) حاصل از تلاقیSeriM۸۲/Babax در شرایط تنش خشکی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 19، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRO-19-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 233
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدمحمد تقی طباطبایی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

محمود سلوکی

دانشگاه زابل

براتعلی فاخری

دانشگاه زابل

محسن اسماعیل زاده مقدم

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

نفیسه مهدی نژاد

دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل

چکیده

به منظور مقایسه پتانسیل عملکرد دانه لاین­های خالص نوترکیب گندم نان حاصل از تلاقی (SeriM۸۲/Babax) در شرایط تنش خشکی و بررسی روابط عملکرد دانه با سایر صفات مرتبط جهت گزینش غیرمستقیم ژنوتیپ­های برتر برای استفاده در برنامه­های به نژادی، ۱۶۷ لاین­ خالص نوترکیب گندم نان به همراه والدین آن­ها در قالب طرح آلفالاتیس در دو تکرار در شرایط بدون تنش و تنش خشکی در سال های  ۹۳-۱۳۹۲ و ۹۴-۱۳۹۳ در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتیجه حاصل از تجزیه واریانس مرکب صفات مورد مطالعه، اختلاف معنی­داری را بین ژنوتیپ ها نشان داد. تنوع بالای کلیه صفات مورد ارزیابی در ژنوتیپ های گندم نشان دهنده توان و ارزش بالای اصلاحی در جمعیت مورد مطالعه بود. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که تعداد روز تا گلدهی در ژنوتیپ های گندم مورد ارزیابی، اثر تعیین کننده ای بر عملکرد دانه آن ها در شرایط تنش خشکی داشت و به نظر می رسد که انتخاب ارقام با طول دوره رشدی کوتاه تر، برای تحمل بیشتر به خشکی گزینش مناسب باشد. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام و تجزیه ضرایب مسیر نشان داد که وزن هزار دانه و طول سنبله از صفات مهم مرتبط با عملکرد دانه هستند که می توان از آن ها برای گزینش غیرمستقیم عملکرد دانه استفاده نمود.  به­طورکلی  می­توان نتیجه­گیری کرد که به­دلیل وراثت پذیری پایین عملکرد دانه، این صفت برای انتخاب رقم برای شرایط تنش خشکی صفت مناسبی نیست و بهتر است از صفات دارای همبستگی بالا با عملکرد مانند تعداد دانه، میانگین وزن دانه و همچنین ویژگی­های فنولوژیک گیاه استفاده کرد.

کلیدواژه ها

Bread wheat, Drought tolerance, Path analysis, Phenologic traits and Regression analysis, تجزیه رگرسیون, تجزیه علیت, تحمل به خشکی, صفات فنولوژیک وگندم نان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.