محمد مهدی جباری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس
مهدی مشکل گشا - کارشناس مهندسی عمران

با توجه به گسترش روز افزون فعالیتهای صنعتی و عمرانی، استفاده از روش های بهینه سازی در مدیریت اینگونه فعالیتها نقشی اساسی در ارائه یک کار حرفه ای و مهندسی را موجب گردیده است. در این راستا مهندسی ارزش می تواند به عنوان روشی مناسب، توانایی تأمین منافع با کمترین هزینه را به همراه پایدار بودن توسعه در کوتاه مدت و بلند مدت تضمین نماید. همه ساله بودجه های هنگفتی صرف احداث شبکه های آبیاری می شود ولی متأسفانه اغلب پروژه های مذکور به اهداف پیش بینی شده نمی رسند. با توجه به گستردگی اغلب پروژه های آبیاری و زهکشی، دسترسی به اطلاعات و تحلیل آنها کاری بس دشوار است و همچنین با طولانی شدن مهلت مطالعات، طراحی و اجرا، این دشواری پیچیده تر شده بطوریکه می توان گفت مبانی طراحی و اجرائی غالباَ تحت تأثیر منابع و شرایط اقتصادی، اجتماعی و منطقه ای می باشند. لذا انجام مهندسی در اینگونه طرح ها می تواند جهت کارآئی سیستم های آبیاری مورد استفاده قرار گرفته و از نتایج رهنمودها و بررسی ها در فرآینده بازنگری و اصلاحات، موجبات تکمیل و تکوین اقتصادی تر طرح را فراهم نمود. لازم به ذکر است که کاربرد مهندسی ارزش در پروژه های آبیاری و زهکشی نیز می بایست در مراحل مختلف از جمله مطالعه و شناسایی طرح، مطالعه توجیهی طرح، مطالعه طرح های تفصیلی و تعیین مشخصات فنی، اجرای طرح، بهره برداری و نگهداری و حتی بهسازی و نوسازی طرح، مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله ضمن بررسی مبانی و تکنیکهای مهندسی ارزش، به اهمیت کاربرد آن در پروژه های آبیاری و زهکشی پرداخته خواهد شد.

مهندسی ارزش، آبیاری، زهکشی