بررسی کانی سازی و میانبارهای سیال ذخیره مس لپه زنک، پهنه البرز مرکزی، ایران
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 30، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_IJCM-30-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 413
نویسندگان
دانشگاه ارومیه
دانشگاه ارومیه
دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
ذخیره مس لپهزنک، در ۱۵ کیلومتری شرق تهران و بخش جنوبی پهنه البرز مرکزی واقع است. واحدهای سنگی رخنمون یافته در گستره این ذخیره شامل یک توالی از سنگهای آتشفشانی و آذرآواری (بازالت، آندزیت، تراکیآندزیت و توف داسیتی و شیشهای) مربوط به سازند فجن به سن پالئوسن- ائوسن پیشین هستند که با تودههای آذرین نیمه عمیق با ترکیب میکرومونزودیوریت- گابرو قطع شدهاند. کانیسازی مس در این ذخیره، به صورت رگه-رگچههای کوارتزی (کربنات و باریت) همراه با دگرسانیهای سیلیسی، آرژیلیک، کربناتی و پروپیلیتیک در سنگهای آندزیت – تراکیآندزیت رخ داده است. ساختها و بافتهای رگچهای و برشی در کانسنگ مسدار این ذخیره بسیار رایج هستند. کانیشناسی کانسنگ ساده و شامل کانیهای اولیه پیریت، کالکوپیریت، مگنتیت، هماتیت و روتیل است که با کانیهای ثانویه چون دیژنیت، کوولیت، مالاکیت و ترکیبهای هیدروکسیدی آهن همراهی میشوند. بررسی میانبارهای سیال برای کانیهای کوارتز و باریت موجود در کانسنگ مسدار و رگههای باریت نشان میدهد که بیشتر میانبارهای اولیه از نوع دو فازی غنی از مایع (L+V) هستند. بر پایه بررسیهای ریزدماسنجی، دمای همگن شدگی میانبارهای اولیه در کوارتز و باریت به ترتیب ۱۰۰ تا ۱۹۸ و ۱۱۰ تا ۲۰۷ درجه سانتیگراد است. شوری در میانبارهای اولیه این دو کانی به ترتیب گستره تغییراتی از ۸۸/۰ تا ۵۵/۸ و ۹۶/۴ تا ۸۶/۷ درصد وزنی معادل نمک طعام را نشان میدهد. بر اساس نتایج ریزدماسنجی میانبارهای سیال، سردشدن و رقیقشدگی سیالهای گرمابی با آبهای جوی دلایل اصلی نهشت کانیها در ذخیره مورد بررسی هستند. نتایج بررسیهای زمینشناسی، کانیشناسی، دگرسانی و بررسی میانبارهای سیال نشان میدهند که ذخیره لپهزنک بیشترین شباهت را به کانسارهای نوع فراگرمایی سولفیدشدگی پایین - متوسط دارد.کلیدواژه ها
Lapeh-Zanak, copper deposit, epithermal, fluid inclusions, Central Alborz zone, لپه زنک؛ ذخیره مس؛ فراگرمایی؛ میانبارهای سیال؛ پهنه البرز مرکزی.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.