بررسی اثرات باقیمانده سولفات روی بر رشد، عملکرد و جذب روی توسط سویا

  • سال انتشار: 1387
  • محل انتشار: نشریه پژوهش های خاک، دوره: 22، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AREO-22-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 205
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی اسدی کنگر شاهی

مربی پژوهش بخش تحقیقات خاک وآب، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

محمد جعفر ملکوتی

استاد دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

کودهای شیمیایی از جمله سولفات روی دارای اثرات باقیمانده هستند. بدین معنی که در کشت اول تمام آن جذب نشده و ممکن است بر رشد و ترکیب شیمیایی محصولات بعدی موثر باشندکه اصطلاحا اثر باقیماندهResidual effect)) نامیده می شود. به منظور بررسی اثرات باقیمانده سولفات روی بر رشد و ترکیب شیمیایی سویا (Glycine max L.)، آزمایشی در سال های ۱۳۷۹ الی ۱۳۸۲ به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تیمار و سه تکرار در۲۰ خاک مختلف انجام شد. تیمارهای این تحقیق شامل دو سطح روی (صفر و ۲۰ میلی گرم در کیلوگرم به صورت سولفات روی) و ۲۰ خاک مختلف از مزارع سویاکاری شرق استان مازندران بود. با مصرف سولفات روی در سال اول آزمایش، میانگین عملکرد ماده خشک ۲۰ مزرعه از ۵۶/۱۶ گرم در شاهد به ۱۷/۲۰ گرم در گلدان در تیمار کودی افزایش یافت. میانگین غلظت روی در برگهای سویا در قطعات شاهد از ۵/۵۳ به ۹/۹۰ میکروگرم در گرم و جذب کل روی از ۸۶۳ به ۱۸۸۴ میکروگرم در گلدان در تیمار مصرف روی، رسید. اثر باقیمانده کود در سال دوم، موجب افزایش ۸/۱۰ درصدی عملکرد دانه شد و این افزایش معنی دار بود. اثر پباقیمانده سولفات روی، غلظت روی سویا را ۷۲ درصد نسبت به شاهد افزایش داد. در سال سوم آزمایش، اثرباقیمانده سولفات روی، عملکرد ماده خشک سویا قبل از گلدهی را ۹/۱ درصد و غلظت روی سویا را ۷۰/ ۲۱ درصد نسبت به شاهد افزایش داد در سال سوم آزمایش، عملکرد دانه سویا ۴/۴ درصد در تیمار مصرف روی نسبت به شاهد افزایش یافت. اثر باقیمانده سولفات روی در سال چهارم آزمایش، عملکرد ماده خشک سویا را قبل از گلدهی ۳ و غلظت روی سویا ۲/۴۰ درصد نسبت به شاهد افزایش داد. نتایج تحقیق انجام شده نشان داد بکارگیری سولفات روی در خاک های آهکی، نه تنها بر روی رشد و ترکیب شیمیایی اولین کشت سویا اثر می گذارد، بلکه بر رشد وترکیب شیمیایی سویا حداقل تا چهار سال موثر است. عملکرد دانه، ماده خشک گیاهی، غلظت و جذب کل روی محصول سویا در سال دوم کشت، بطور معنی داری نسبت به شاهد افزایش یافت. در سال چهارم آزمایش اثر باقیمانده سولفات روی بر عملکرد ماده خشک گیاهی مثبت بوده ولی معنی دار نگردید ولی اثر آن بر غلظت و جذب کل روی معنی دار بود. در جمع بندی با عنایت به نتایج تحقیقات مشابه می توان گفت که پس از مصرف سولفات روی در مزارع سویا، تا چهار سال دیگر نیازی به مصرف آن نخواهد بود. انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه مورد پیشنهاد است.

کلیدواژه ها

اثر باقیمانده, روی, عملکرد سویا (Glycine max L.) و جذب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.