لیلی شفیعی - کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست- آب و فاضلاب، مسئول تحقیقات شرکت آب و فاض
نوراله تیموری - کارشناس ارشد مهندسی عمران-آب، معاون نظارت بر بهره برداری شرکت آب و فاض
سمیه شفیعی - کارشناس ارشد مهندسی خاکشناسی، ناظر طرح های آب و خاک جهاد کشاورزی استان

سولفید هیدروژن گازی بی رنگ، با بوی قابل احساس در غلظت های بسیار کم است. H2S وقتی در آب محلول است به صورت مخلوطی از H2S و- H2 می باشد مهمترین عامل تولید H2S احیاء سولفات توسط باکتریهای بی هوازی Desulfovibrio desulfuricans می باشد. یکی از روشهایی که در غالب موارد و بدون هیچگونه محدودیتی برای حذف سولفید هیدروژن مورد استفاده قرار می گیرد، استفاده از ترکیبات شیمیایی می باشد که بسیار متنوع بوده و هر یک دارای عملکرد خاصی می باشند. لذا در این تحقیق عملکرد سه ماده شیمیایی سولفات فرو، کلرورفریک و هیپو کلریت کلسیم و تاثیر افزایش TDS بر آنها در حذف سولفید مد نظر قرار گرفته است. این مطالعه نشان داد که ترسیب شیمیایی با استفاده از این سه ماده شیمیایی روش مناسبی جهت تصفیه اینگونه پسابهاست. با تغییرPH از محدوده 4 تا 9 در محدوده غلظت 47/05-0/95mg/l سولفید با بررسی 97 نمونه پساب بیشترین راندمان حذف سولفید در حدود 66/21%-61/38% در PH=7 حاصل گردید. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق سولفات فرو باغلظت های 200-5 mg/l در محدوده غلظت 47/05-0/95 mg/l سولفید با بررسی 59 نمونه پساب دارای راندمان حذف سولفید در حدود 73/94%-55/79% می باشد. کلرورفریک با غلظت 100-2 mg/l در محدوده غلظت 47/05-0/95 mg/l سولفید با بررسی 62 نمونه پساب دارای راندمان حذف سولفید در حدود 84/2%-67/5% می باشد. هیپوکلریت کلسیم با غلظت 500-10 mg/l در محدوده غلظت 47/05-0/95 mg/l سولفید با بررسی 60 نمونه پساب دارای راندمان حذف سولفید در حدود 80/85%-62/17% می باشد. بنابراین مشاهده می شود که نسبت یون فریک، یون فروویون هیپوکلریت به یون سولفید به ترتیب 5،2 و 10 می باشد و کلرورفریک با غلظت کمتر دارای راندمان حذف بیشتر می باشد. همچنین نتایج این بررسی نشان داد که کاهش درصد حذف سولفید توسط سولفات فرو، کلرور فریک و هیپوکلریت کلسیم با افزایش TDS تا 1000mg/l محسوس نبوده و با افزایش TDS تا 1500mg/l کاهش درصد حذف سولفید چشمگیر است.

سولفات فرو، کلرور فریک، هیپو کلریت کلسیم، سولفید هیدروژن، ترسیب شیمایی