تعیین ماندگاری نیکوسولفورون در خاک با آزمون زیست سنجی و آنالیز دستگاهی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه حفاظت گیاهان، دوره: 36، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JPP-36-1_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 175
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابراهیم ممنوعی

مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران

ابراهیم ایزدی دربندی

گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

مهدی راستگو

گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

محمد علی باغستانی میبدی

موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور

محمد حسن زاده

دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد

چکیده

به منظور بررسی ماندگاری نیکوسولفورون در خاک با استفاده از آزمون زیست سنجی و آنالیز دستگاهی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ انجام شد. فاکتور اول شامل کاربرد کود در چهار سطح کود گاوی، کود ورمی کمپوست، مایکوریزا به همراه شاهد (بدون کود آلی)، فاکتور دوم  شامل کاربرد نیکوسولفورون در دو سطح ۴۰ و ۸۰ گرم ماده موثره در هکتار و فاکتور سوم کاربرد و عدم کاربرد ماده افزودنی هیدرومکس بودند. برای تعیین باقیمانده نیکوسولفورون در خاک در بازه های زمانی صفر، ۲، ۵، ۸، ۱۶، ۳۰، ۶۰ و ۹۰ روز پس از سم پاشی از عمق های صفر تا ۱۵ سانتی متری خاک نمونه گیری انجام شد. سپس مقدار باقیمانده علف کش با روش آنالیز دستگاهی (HPLC) و زیست سنجی با استفاده از گیاه شاخص شاهی (Lepidium sativum (L.) Fourr.) تعیین شد. نتایج نشان داد با کاربرد هیدرومکس سرعت تجزیه نیکوسولفورون در خاک کاهش و نیمه عمر آن افزایش یافت. برعکس، کاربرد کودهای آلی و زیستی توانستند سرعت تجزیه علف کش را افزایش و نیمه عمر آن را کاهش دهند. به طوری که بیشترین سرعت تجزیه در روش آنالیز دستگاهی و زیست سنجی به ترتیب ۰۶۶/۰ و ۰۷۳/۰ میکروگرم در کیلوگرم خاک و کمترین نیمه عمر نیز به ترتیب ۵/۱۰ و ۵۰/۹ روز از تیمار کاربرد کود گاوی و در مقدار کاربرد ۴۰ گرم ماده موثره در هکتار نیکوسولفورون مشاهده شد. بر اساس نتایج آزمایش، همبستگی مثبت و معنی داری (۹۷/۰ = r۲) بین ضرایب تجریه و نیمه عمر علف کش در دو روش آنالیز دستگاهی و زیست سنجی وجود داشت. لذا، گیاه شاخص شاهی می تواند به عنوان یک نشانگر زیستی مطلوب در ردیابی بقایای و نیکوسولفورون در خاک می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها

سرعت تجزیه, شاهی, کود گاوی, ماندگاری, نیمه عمر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.