جعفر جعفرزاده - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری و روستایی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

دمای سطح زمین شامل خاک، آب، برف و پوشش گیاهی از متغیرهایی است که در دامنه وسیعی از مطالعات علوم زمین و محیط زیست کاربرد دارد. معمولا دمای سطح زمین به صورت نقطه ای در تعداد محدودی از نقاط که عموما ایستگاه های اندازه گیری می باشند، مورد پایش قرار می گیرد. در مواقعی که توزیع مکانی دمای سطح در پهنه وسیع و به طور همزمان مورد نیاز است، فن آوری سنجش از دور دارای قابلیت های بسیاری می باشد. با توجه به توانمندی تکنیک های سنجش از دوری در مطالعات خصوصیات فیزیکی سطح زمین، در این تحقیق، جهت ارزیابی ارتباط بین دمای سطح زمین و نوع کاربری اراضی ، با استفاده از تصویر Landsat۸-TIRS ، اقدام به محاسبه دمای سطح زمین به روش Split Window و استخراج الگوی کاربری اراضی به روش طبقه بندی شی گرا در منطقه ای به وسعت ۲۱۸۲/۹۲ کیلومتر مربع، واقع در شمالغرب ایران شد. نتایج بدست آمده حاوی این مطلب است که دمای سطح زمین به شدت از رطوبت سطحی و تراکم پوشش گیاهی تاثیر می پذیرد، بطوریکه سطوحی که دارای رطوبت کم و پوشش گیاهی کم تراکم باشند، بیشترین دما را بر روی تصاویر حرارتی از خود نشان می دهند. در منطقه مورد مطالعه، زمین های بایر با دمای ۳۲/۸ درجه سانتیگراد و سطوح آبی مانند؛ دریاچه پشت سد مخزنی، با دمای ۱۲/۲۸ سانتیگراد، به ترتیب دارای بیشترین و کمترین دمای سطح، در بین کاربری های موجود، هستند. نتایج این تحقیق برای برنامه ریزی های محیطی و زیست محیطیقابل استفاده میباشد.

سنجش از دور، دمای سطح زمین، کاربری اراضی، Landsat۸-TIRS، SplitWindow، طبقه بندی شی گرا.