ارزیابی ریسک های زیست محیطی تالاب های پلدختر بر اساس مدل EFMEA

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه علمی محیط زیست و توسعه فرابخشی، دوره: 5، شماره: 69
  • کد COI اختصاصی: JR_ENVJ-5-69_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 186
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی مهدی نسب

باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران

مسعود باقرزاده کریمی

سازمان حفاظت محیط زیست ایران

چکیده

ارزیابی اثرات زیست محیطی ابزار مدیریتی مهمی است که مخاطرات زیست محیطی طبیعی و انسانی و اثرات گسترده آن ها را شناسایی نموده و محاسبات کنترلی مناسبی را تعیین می نماید.  شناخت درست و دقیق از عوامل تهدید کننده تالاب ها بر اساس اهمیت و میزان تاثیرگذاری آن ها می تواند زمینه را برای جلوگیری و مقابله اصولی تر با این عوامل و نیز تهیه و اجرایی دقیق طرح های حفاظت از تالاب ها و مدیریت محیط زیستی آن ها را فراهم آورد. روش  ارزیابی آسیب پذیری تالاب های پلدختر در این پژوهش بر اساس روش تجزیه و تحلیل حالات شکست EFMEA است. برای این منظور ابتدا مهم ترین ریسک و تهدیدات زیست محیطی در منطقه شکار و صید ممنوع تالاب های پلدختر در سه دسته تهدیدات اکولوژیکی، هیدرولوژیکی و اجتماعی به تعداد ۱۷ تهدید شناسایی، سپس بر اساس سه متغییر:« احتمال وقوع، شدت وقوع و گستردگی اثر» مقادیر عددی هر تهدید تعیین و  بر اساس دامنه تغییرات، رده ها در پنج دسته رتبه بندی شدند. نتایج نشان داد که از نظر اکولوژیکی: آتش سوزی نیزارها  و زهکشی تالاب های گوری بلمک و پیکه، از لحاظ هیدرولوژیکی تهدید افزایش بار رسوب معلق، خشکسالی های دوره ای و حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق در آبخوان تالاب ها و  اجتماعی: سطح پایین نگرش و دانش زیست محیطی تالاب ها توسط جامعه محلی، عدم وجود کارشناس و محیط بان تالابی در اداره محیط زیست شهرستان و استان مهم ترین تهدیدات در اکوسیستم تالاب های ۱۱ گانه شهرستان پلدختر می باشند. در مجموع ۸۸/۲ درصد از ریسک در رده بدون ریسک ، ریسک کم و متوسط و تنها ۱۸/۸ درصد ریسک ها در حد ریسک زیاد و بی نهایت قرار دارند که نیازمند اقدامات فوری از سوی متولیان حفاظت و نگه داری از تالاب ها برای کاهش خطرات این ریسک ها می باشند.

کلیدواژه ها

ریسک های محیط زیستی, تالاب, شهرستان پلدختر, مدل EFMEA

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.