سیدمحمدکاظم داور - کارشناس ارشد حقوق، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران
هرمز اسدی کوه باد - مدیرگروه حقوق، واحد رامهرمز، دانشگاه آزاد اسلامی، رامهرمز، ایران

گاه برای قصاص نفس با مادون نفس. نباز به پرداخت مقداری دیه به قصاص شونده است که از آن به فاضل دیه یاد میشود. فاضل دیه احکامی خاص خود را دارد. گرچه در کتاب قصاص قانون مجازات اسلامی ۰۱۳۹۲ فصلی با عنوان فاضل دیهدیده نمی شود اما قانونگذار به طور پراکنده, موادمختلفی را بدان اختصاص داده است. مقاله پیش روی بار ویکردی فقهی حقوقی به بررسی احکام فاضل دیه می پردازد و ضمن تبیین مبانی و مستندات مواد قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ در این زمینه، انتقادها و پیشنهادهایی در این باره ارائه می نماید. اینک پرداخت کننده فاضل دیه کیست وزمان آن چه موقع است و مالک فاضل دبهقصاص شونده است یا اولیای او و نیز اینکه پرداخت فاضل دیه شرط پیدایش حق قصاص است با تنها تکلیفی است که متوجهقصاص کننده است ودر نهایت شیوه محاسبه فاضل دیه .بخشی از مباحث این مقاله را تشکیل می دهند.

فاضل دیه، مالکیت فاضل دیه، تغلیط دیه، شیوه محاسبه فاضل دیه