ارزیابی خسارت سرمای بهاره در تیپ های مختلف ارقام بادام و زردآلو

سرما و یخبندان بسته به زمان وقوع و مرحله فنولوژیکی درخت خسارات جبران ناپذیری به درختان میوه وارد می نماید. بادام (Prunus amygdalus B.) و زردآلو (P. armeniaca L.) از زودگل ترین و حساس ترین درختان میوه به سرما محسوب می شوند. این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر سرمازدگی و نوسانات باردهی ازسال ۱۳۷۹ روی تیپ های مختلف بادام و زردآلو اجرا گردید. در این آزمایش شش رقم بادام خیلی دیرگل (سهند، شکوفه و آ۲۰۰)، دیرگل (تونو و سوپرنوا)، و زودگل (منقا) و شش رقم زردآلو از تیپ های مختلف داخلی (اردباد، نصیری و عسکرآباد) و خارجی (کانینو، رویال و تلتون) انتخاب و برخی از صفات بیولوژیکی و فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به سرما در یک دوره ۱۰ ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد خسارت سرما فقط مربوط به سرمای زیر صفر نبوده و شرایط نامساعد جوی در زمان گلدهی و مکانیسم باروری رقم است که به صورت مستقیم و غیر مستقیم موجب اختلال در فرآیند باروری گل ها و تشکیل میوه می گردد. ارقام خیلی دیرگل و خودسازگار (SC) بادام نظیر سهند، آ۲۰۰، تونو، سوپرنوا و یا ارقام خودسازگار و پرمحصول زردآلو نظیر کانینو، رویال و تلتون از ارقامی بودند که کمتر از سرمای بهاره خسارت دیدند و در اکثر سال ها از محصول دهی عادی برخوردار بودند. در حالی که ارقام زودگل و خودناسازگار در اکثر سال ها از سرما آسیب دیده بودند. در این پژوهش زمان گلدهی، زمان و مدت خواب فیزیولوژیکی، خودسازگاری گل ها، مقاومت به سرمای اندام های زایشی، دوره گرده افشانی موثر (EPP)، طول دوره گلدهی ، عکس العمل دمایی جوانه های گل از عواملی بودند که بسته به نوع رقم هر یک به شکلی در سرمازدگی و باردهی موثر بودند.

کلیدواژه ها:

سرما ، یخ زدگی ، زردآلو ، بادام ، ارقام