بررسی وضعیت نسبت کلسیم به منیزیم در برخی از آب های آبیاری کشور
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش آب در کشاورزی، دوره: 26، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_WRA-26-1_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 351
نویسندگان
دانشجوی دکتری خاکشناسی دانشگاه تربیت مدرس؛
استادیار و استاد گروه خاکشناسی دانشگاه تربیت مدرس؛
استادیار و استاد گروه خاکشناسی دانشگاه تربیت مدرس؛
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب
چکیده
کلسیم و منیزیم دو عنصر ضروری برای رشد گیاهان و از عناصر اصلی در تمام سامانه های طبیعی هستند. نسبت کلسیم به منیزیم یکی از پارامتر های مهم در ارزیابی کیفیت آب های آبیاری است. کاهش این نسبت به مقادیر کوچکتر از یک، بویژه در شرایط شور، بر ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک اثر منفی داشته و با بر هم زدن توازن تغذیه ای، باعث کاهش عملکرد گیاهان می شود. خشکسالی های مکرر و بهره برداری زیاد از منابع آب های زیرزمینی موجب افت شدید سطح آب و کیفیت آن، از جمله افزایش شدید شوری و در برخی موارد افزایش نسبی غلظت یون منیزیم شده است. به منظور بررسی پراکنش و تغییرات این نسبت در آب های آبیاری مناطق مختلف کشور، نتایج تجزیه بیش از ۶۲۰۰ نمونه از آب های آبیاری ۱۱ استان کشور مورد بررسی قرار گرفت. بررسی این داده ها نشان داد که حدود ۵۵ درصد از آب های مورد بررسی، دارای نسبت کلسیم به منیزیم کوچکتر از یک می باشند. همچنین، داده ها نشان داد که افزایش شوری با غلظت یون های کلسیم و منیزیم همبستگی دارد، لیکن با نسبت آن ها رابطه ای ندارد. روابط همبستگی بین داده ها نیز نشان داد که بیشترین همبستگی بین شوری و غلظت سدیم ( R۲= ۰.۸۷) مشاهده می شود و ۶۰ درصد از تغییرات غلظت Ca و Mg در آب آبیاری را می توان با بررسی تغیرات شوری پیش بینی نمود، ولی بین شوری و نسبت Ca/Mg همبستگی مشاهده نشد. کاربرد این گونه آب ها بتدریج موجب افزایش منیزیم تبادلی و در نتیجه کاهش کیفیت (تخریب خاکدانه ها و کاهش نفوذپذیری) خاک ها و مشکلات تغذیه ای گیاهان می شود. از این نظر، ارزیابی دقیقتر این آب ها و بررسی اثر آن ها روی خاک و گیاهان از نظر اقتصادی و دارای اهمیت بسزایی است.کلیدواژه ها
تخریب خاک, کلسیم, کیفیت آب آبیاری, شوری, منیزیماطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.