مجید صانعی - دانشجوی دکترای معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، شهرستان نور، مازندران، ایران
جلال عظیمی آملی - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، شهرستان نور، مازندران، ایران

شباهت رفتاری «کرونا ویروس ۱۹)» و سویههای جهشیافته آن با «حملات بیولوژیکی» و آثار مخرب «کووید بیماری های ویروسی»ناشی از بیوتروریسم سبب شد، تعمیم تجربیات «بیوتروریسم» و طرح های «پدافند غیرعامل» با نگاهی به «مخاطرات زیست محیطی» در جوامع انسانی در این پژوهش بررسی شود. بروز بیماری نوپدید کووید ۱۹ یا هجوم بیماریهای نوظهور مشابه آن (مستقل از منشا و علتآنها) در آینده بر نیروی انسانی، ساختمان ها، تجهیزات، تاسیسات زیربنایی، اقتدار ملی و زیانهای وارده بر اقتصاد، اثرات انکار ناپذیر خواهدداشت. فرصت ها و تهدیدهای پیش روی دولت-ملتها از اثرات طولانی مدت اینگونه پدیده های نوظهور پاندمیک، با تکیه بر تعمیم راهکارهایپدافند غیر عامل به مهار مخاطرات نوپدید، می توان از زیان های احتمالی یاد شده کاست و دولت-ملتی که با تکیه بر آیندهپژوهشی آمادگیبیشتری کسب کند، یقینا با مهارت بیشتری تهدیدها را به فرصت رقابت بدل کرده و در عرصه بین المللی حضور قدرتمندتری خواهد داشت.مهم نیست که انتشار این بیماری عامل طبیعی داشته باشد یا آزمایشگاهی! مهم نیست که شیوع آن ناشی از سهل انگاری و ندانم کاری باشدیا دسیسه! میتوان با توجه به تدابیر مدیریتی مناسب در برابر حملات ناشی از عملیات نظامی یا غیرنظامی دشمن در جهت حفظ و پایداریفعالیتها و خدمات زیربنایی برای تداوم اداره امور کشور در شرایط بحرانی و بروز مخاطرات، مبانی تامین امنیت ملی را در سطوح مختلف(منزل، محل کار، صنعت و کشاورزی، اجتماعات و ...) تامین نمود. بنابراین «شناخت سریع راهکارهای مقابله با عوامل بیولوژیک و محدوده اثر آن ها» میتواند کمک شایانی به کاهش ضرر و زیان ناشی از این نوع تهدیدات باشد. مقاله حاضر مرور دستاوردهای پژوهشگران متاخر است که آثار خود را در google scholar, science direct و ... منتشر نموده اند و متکی بر پژوهش های افرادی است که در این مقاله از آنان یاد شده است.

پدافند غیر عامل، بیوتروریسم، حملات بیولوژیکی، بیماری های ویروسی، کرونا ویروس Covid۱۹