بررسی علمی روند کاربرد ترجمه ماشینی در آموزش زبان و فراتحلیل اثر آن

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه فناوری آموزش، دوره: 16، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JEIT-16-2_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 189
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

وحیدرضا میرزائیان

گروه زبان انگلیسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: اگرچه تعداد فزاینده ای از پژوهش ها، به مزایای استفاده از فناوری ترجمه ماشینی برای زبان آموزی  پرداخته است؛ لیکن پژوهش های دیگری نیز وجود دارد که بر معایب استفاده از این فناوری در آموزش زبان اشاره داشته است. نگرش کلی در جوامع آموزش زبان، عدم استفاده از ترجمه چه سنتی و چه الکترونیکی برای یادگیری زبان است. بنابراین، پژوهش حاضر، سیر کاربرد این فناوری در زبان آموزی را مورد بررسی قرار داده است تا به این جمع بندی برسد که آیا استفاده از این فناوری در مجموع برای زبان آموزی  مفید است یا خیر.روش ها : یک صد مقاله در خصوص تاثیر ترجمه ماشینی بر آموزش زبان که در سال­های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ میلادی منتشر شده اند، مورد بررسی قرار گرفتند. جهت انتخاب این مقالات، کلیدواژگان مهم شناسایی و به­صورت خودکار در بانک های اطلاعاتی مهم جستجو شد؛ سپس به­صورت دستی با جستجو در مجلات مهم در حوزه کاربرد فناوری در آموزش زبان یافت شد. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده­ها از دو روش مرور علمی و فراتحلیل استفاده شد. در مرحله اول، اطلاعات آماری مثل تعداد شرکت کنندگان، زبان­های مورد آموزش، جفت زبانی مورد استفاده، متغیرهای مورد نظر و مهارت های زبانی مورد پژوهش استخراج  شد. در مرحله دوم، فراتحلیل تاثیر این فناوری بر زبان آموزی صورت گرفت. از دوازده پژوهش برای انجام فراتحلیل و از مدل تصادفی پیروی از چارچوب فراتحلیل استفاده شد . با توجه به اندازه کوچک نمونه ها ضریب جی هج بر روی کوهن مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: طبق یافته­های این پژوهش، اکثر پژوهش های ترجمه ماشینی تاکید می کنند ترجمه ماشینی ابزاری مفید در زبان آموزی است. یافته­های این پژوهش همچنین نشان داد، زبان آموزان، نظرات متناقضی در مورد استفاده از ترجمه ماشینی برای یادگیری زبان دارند. این یافته ها دیدگاه ها و نگرانی های مختلفی را مطرح نمود. گرچه ترجمه ماشینی می تواند خطا­های واژگانی را در مهارت نوشتاری به زبان خارجی کاهش دهد، اما در نهایت ممکن است الزاما منجر به یادگیری زبان نشود. پژوهش حاضر، فقدان سناریوهای صحیح آموزشی برای پیاده سازی ترجمه ماشینی در آموزش زبان را مشخص نمود. از آنجا که صرفا استفاده از ابزار، یادگیری را تضمین نمی کند، مدرسان زبان ابتدا باید ماهیت ترجمه ماشینی را درک نمایند و سپس سعی کنند روش های مناسبی را برای استفاده از آن با زبان آموزان خود پیدا کنند. بر اساس پژوهش های پیشین، عوامل مختلفی بر کیفیت خروجی ترجمه ماشین تاثیر می گذارد و مدرسان باید این عوامل را  مد نظر داشته باشند. علاوه بر این، تنوع میان زبان آموزان نیز خود مسئله مهمی است که بایستی مورد توجه قرار گیرد. با این حال، طراحی های آموزشی نباید فقط به روش هایی برای استفاده موثر از ترجمه ماشینی در انجام تکالیف زبانی محدود شود بلکه باید به دنبال راه هایی برای پرورش یادگیری زبان آموزان در دراز مدت باشد.نتیجه گیری: وقتی ترجمه ماشینی بسیار دقیق می شود، مدرسان ممکن است با بی انگیزگی زبان آموزان نسبت به یادگیری زبان دیگر روبرو شوند. علاوه بر این، وقتی ترجمه ماشینی چه در زندگی روزمره و چه در محیط های آموزشی شیوع بیشتری پیدا کند، زبان آموزان ممکن است استفاده از ترجمه ماشینی را غیراخلاقی ندانند و ترجمه ماشینی ممکن است در آینده نزدیک به ضرورتی در فرهنگ آموزش زبان تبدیل شود. در این زمینه، مدرسان باید رهنمودهای روشنی در مورد ملاحظات اخلاقی در خصوص استفاده از ترجمه ماشینی به زبان آموزان ارایه دهند.

کلیدواژه ها

اثر, نگارش زبان, ترجمه ماشینی, فراتحلیل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.