نقد و بررسی روایات خلقت ماه

در منابع معرفتی اسلامی چون قرآن و منابع حدیثی اشاراتی به ماه شده که با داغ شدن بازار مباحث علمی و رابطه علم و دین؛ بررسی اشارات علمی قرآن و احادیث اهل بیت اهمیت پیدا می کند. روایتی در علل الشرایع با پرسش شخصی با نام سلام بن المستنیر از امام صادق در مورد علت گرم تر بودن خورشید نسبت به ماه مطرح شده که در ضمن پاسخ امام به این شخص از نحوه خلقت خورشید و ماه سخن گفته شده است. در این روایت از لایه هایی از آب و آتش بر روی یکدیگر در خلقت این دو جرم آسمانی سخن به میان آمده که با قیل و قال های علمی دنیای علوم تجربی در برخی موارد تعارض و در برخی موارد چون احتمال وجود آب در کره ماه هم خوانی دارد. از این جهت در بررسی روایاتی که اشاره به خلقت ماه دارد؛ ضمن بررسی صدور آن از معصوم دلالت و محتوای آن نیز با قرآن و علم روز بررسی می گردد. با جستجو در منابع حدیثی سه روایت که به صورت ضمنی اشاره ای به خلقت ماه دارد انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس بررسی های سندی و محتوایی انجام شده درباره روایات موجود در مساله خلقت ماه؛ صرف وجود این روایات در کتبی چون تفسیر علی بن ابراهیم قمی، کافی و علل الشرایع دلیل بر صحت صدور آن نمی شود.این احادیث از نظر سند به علت وجود افراد چون سهل بن زیاد، علی بن حسان، حکم بن مستنیر(مستورد)، سلام بن مستنیر و علی بن ابی النوار ضعیف و صور آن از معصوم تایید نمی گردد. محتوای این روایات نیز با قرآن و علوم روز در برخی موارد اندک تطابق و در برخی موارد تعارض دارد که برای جبران ضعف سند کفایت نمی کند.

کلیدواژه ها:

روایت ، سند ، محتوای ، ماه ، خلقت.