ارزیابی جایگاه حق حیات در حقوق عمومی و نیاز سنجی جایگزین کردن مجازات اعدام

یکی از مباحث جدی مربوط به فلسفه حقوق بشر که امروزه در عرصه جهانی از اهمیت بسزایی برخوردار است، بحث حق حیات است. آیا این حق به صرف انسان بودن به فرد تعلق می گیرد یا در تعلق آن، ارزش دار بودن حیات نیز دخیل است؟ در این رابطه دو احتمال وجود دارد: احتمال اول آن است که هیچ عامل اعتقادی در تحقیق این حق، نقش آفرین نباشد. اثر این مبنا تعارض حق حیات با اعتقادات دینی است. نتیجه حاصل از احتمال دوم، دخیل شدن ارزش ها و باورهای دینی در تحقق حقوق بشر و تعیین قلمرو دامنه آن است که در اثر آن، مفهوم کرامت ارزشی شکل می گیرد و در نتیجه، این حقوق از نظر امتداد، کیفیت تعلق و عوامل محدودگر متفاوت خواهد شد. پیداست ارزش حیات انسان مبنای حق اوست. که لازمه آن اصل برابری ارزشی است. دراین میان کیفر اعدام به عنوان یکی از مجازات- های حیاتی و قضائی مطرح بود. که دارای شدیدترین کیفر بود و با روش های اجرایی گوناگون همراه است. کیفر اعدام علی رغم همنوایی نسبتا کامل با اهداف آینده نگری با اهرم ارعاب، به تفکر غیر قابل قبول در نسل فعلی و آینده تبدیل شده، لذا بایستی در محدود کردن و یا جایگزین کردن آن به قانونگذار کمک کرد.

کلیدواژه ها:

حق حیات ، کیفر اعدام ، کرامت ذاتی انسان ، حقوق بشر