ساناز دهقان مروستی - دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
ولی الله فرزاد - دانشیار گروه روانشناسی عمومی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
ربابه نوری - دانشیار گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

پژوهش حاضر با هدف، تعیین نقش میانجی گری درگیری تحصیلی را در رابطه ی خودتعیین گری و مدیریت‎زمان دانش آموزان انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. که در سال تحصیلی ۹۸-۹۹ انجام گرفت. جامعه آماری کلیه ی دانش آموزان دختر متوسطه دوم (۸۸۶۰ نفر) شهر یزد بودند که به روش نمونه گیری از نوع تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، به تعداد ۳۱۴ دانش آموز انتخاب شدند. ابزار پژوهش، سه پرسشنامه مدیریت‎زمان ماکان (۱۹۹۴)، خودتعیین گری گاردیا، دسی و ریان (۲۰۰۰) و درگیری تحصیلی ریو (۲۰۱۳) پاسخ بود. به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر و نرم افزار لیزرل استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد، رابطه خودتعیین گری و مدیریت زمان مثبت، مستقیم و معنی دار (۱۵/۰ r=) است. همچنین، درگیری تحصیلی و مدیریت زمان رابطه مثبت، مستقیم و معنی داری (۵۹/۰r=) داشتند. نتایج، به این نکته اشاره داشتند که رابطه خودتعیین گری و درگیری تحصیلی مثبت، مستقیم و معنی دار (۴۶/۰r= ) گزارش شد و خودتعیین گری بر مدیریت زمان با توجه به نقش میانجی درگیری تحصیلی، رابطه غیر مستقیم و مثبت داشت. می توان نتیجه گرفت، با ایجاد محیط های آموزشی که ارضای نیازهای روان شناختی دانش آموزان را در اولویت قرار می دهند، می توان درگیری تحصیلی را افزایش داد و به مدیریت زمان موثر کمک کرد. بدین منظور به مشاوران مدرسه پیشنهاد می شود، کارگاه آموزشی خودشناسی، هدف گزینی و مهارت های ارتباطی برای دانش آموزان دبیرستانی و کارگاه آموزشی مدیریت زمان، مهارت های ارتباطی و مدیریت کلاس برای معلمان برگزار کنند.

مدیریت زمان, خودتعیین گری, درگیری تحصیلی