عارفه ابویی - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه یزد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
کاظم برزگر بفرویی - دانشیار روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
مهدی رحیمی - دانشیار روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، پردیس علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

بررسی پژوهش ها نشان می­دهد اختلالات یادگیری مشکلات فراوانی را در زمینه های مختلف به خصوص هیجانات، برای دانش آموزان ایجاد می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش شفقت به خود بر تنظیم هیجان دانش ­آموزان دختر مبتلا به اختلال یادگیری خاص انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش­ آزمون و پس ­آزمون به همراه گروه گواه بود. جامعه آماری کلیه دانش ­آموزان دختر مبتلا به اختلال یادگیری در مقطع ششم ابتدایی شهر یزد در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ بود. گروه نمونه شامل ۳۰ دانش ­آموز بودند که با استفاده از روش نمونه ­گیری در دسترس تعداد پنج مدرسه انتخاب و سپس دانش­ آموزانی که شرایط مورد نیاز برای ورود به پژوهش را داشتند (با توجه به پرسشنامه کلورادو، آزمون هوش ریون، پرونده تحصیلی آن­ها و نظر معلم)، انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند (۱۵ نفر در گروه آزمایش و ۱۵ نفر در گروه کنترل). از هر دو گروه، پیش از اعمال مداخله، پیش ­آزمون (پرسشنامه تنظیم هیجان گراس و جان) گرفته شد سپس گروه آزمایش در ۱۰ جلسه ۶۰ دقیقه­ای تحت آموزش شفقت به خود قرار گرفت. پس از اعمال مداخله آزمایشی، پس­ آزمون از هر دو گروه آزمایش و کنترل به عمل آمد تا میزان تنظیم هیجان بار دیگر سنجیده شود. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش شفقت به خود بر تنظیم هیجان و بعد ارزیابی مجدد اثرگذار بوده است (۰۰۱/۰p<)، اما بر بعد فرونشانی اثری نداشته است. این یافته ­ها حاکی از آن است که این آموزش می­تواند در بهبود تنظیم هیجان این دانش آموزان موثر باشد؛ پس می­توان از این آموزش در جهت کاهش مشکلات هیجانی این دانش آموزان استفاده نمود و این آموزش را در مدارس و مراکز اختلالات یادگیری به کار برد.

شفقت به خود, تنظیم هیجان, اختلال یادگیری خاص