عبدالباسط فتحی - کارشناسی ارشد مهندسی راه و ترابری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران،
مازیار عطار - عضو هیئت علمی, گروه مهندسی عمران, دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران

معادل مقدار ریالی، حجم واحد مصالح و یا خدمات فنی، اجرایی پیمانکاران را فهرست بها گویند. پایه انجام معاله در اجرای طرح های عمرانی، قیمت هایی است که به استناد ماده ۲۳ قانون برنامه و بودجه توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی در قالب فهرست بها سالانه تهیه و به دستگاه های اجرایی ابلاغ می شود و مطابق تبصره ۱ ماده ۸۰ قانون محاسبات عمومی مبنای تهیه برآورد اولیه می گردد. فهرست های بهای واحد پایه سازمان برنامه و بودجه مطابق با روال سالانه، در رسته ها و رشته های مختلف توسط سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ می گردد. در تاریخ ۱۴۰۰/۱۲/۲۸ نیز فهرست های بهای واحد پایه سازمان برنامه و بودجه سال ۱۴۰۱، تهیه، تدوین و پس از تصویب شورای عالی فنی به عنوان مرجع هدایت و تصویب فهارس بها،ابلاغ گردید. باتوجه به تغییراتی که در فهارس بهای سال ۱۴۰۱، دیده می شود، در این مقاله در خصوص تغییرات بنیادی و اساسی، دلایل و پشتوانه های ایجاد این تغییرات بحث خواهد شد. این مقاله با تاکید برعمده تغییرات بنیادی فهرست بهای واحد پایه رشته راه، راه آهن و باند فرودگاه سال ۱۴۰۱ گردآوری و تالیف گردیده است، اگرچه برخی از این تغییرات در سایر فهارس بها نیز دیده می شود.

فهرست بها، طرح عمرانی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی، دستگاه اجرایی