گونه شناسی عقلانیت در گفتمان علمی رضوی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه پرتو خرد، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_PKD-11-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 131
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدحنیف طاهری

دانشجوی دکترای اندیشه معاصر مسلمین جامعه المصطفی العالمیه

حامد جلالی

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تهران مرکزی

چکیده

«عقلانیت» بنیادی ترین مفهوم در حوزه اندیشه ورزی است. این مفهوم در دو نگرش دینی و غیردینی، از اهمیت شایان برخوردار است. عقلانیت، بر فرضی که غیردینی تفسیر گردد، در گفتمان رضوی «موهبت الهی» است که به نوع بشر اعطا شده و جوهر وجود او را تشکیل می دهد. عقلانیت دینی، اما مبتنی بر معارف قرآن و سنت است و از سوی عقلانیت وحیانی حمایت می شود. هدف مقاله، تبیین مفهوم عقلانیت و گونه شناسی آن در گفتمان های علمی(روایات عقل محور) رضوی است. در این تحقیق، آن دسته از روایات رضوی مورد خوانش قرارگرفته اند که مفاهیم «تعقل»، «تفکر» و «تعلم» را مورد بحث قرارداده اند. گونه های عقلانیت که از این روایات استنباط شده ، عبارتند از: عقلانیت فطری، عقلانیت علمی، عقلانیت دینی، عقلانیت عملی و عقلانیت اعتدالی. مهم ترین یافته های این طرح، شناسایی و تحلیل مفاهیم مختلف عقلانیت است که از این نوع روایات اصطیاد شده اند. عقلانیت مورد نظر روایات رضوی، اما عقلانیت جزئی نیست، بلکه سطح بالاتر، عمیق تر و اعم از آن، یعنی عقلانیت کلی/شهودی است که شامل عقل جزئی هم می شود. روش پژوهش، تحلیلی-توصیفی است.

کلیدواژه ها

عقلانیت فطری, عقلانیت دینی, عقلانیت علمی, عقلانیت عملی, عقلانیت اعتدالی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.