الهام شیوایی - دکترای اقتصاد دانشگاه باهنر کرمان

از جمله مفاد چشمانداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران دستیابی به جایگاه اول فناوری در منطقه آسیای جنوب غربی (شاملآسیای میانه، خاورمیانه، قفقاز و کشورهای همسایه ایران) است. فناوری پیشرفته مهمترین نوع فناوری میباشد که در پیشرفتصنعت و اقتصاد کشور و افزایش توان رقابتی آن نقش بسزایی دارد. از آنجایی که طرح ها و برنامه های کلان کشور بایستیهم راستا با چشم انداز ۲۰ ساله و در جهت نیل به اهداف آن باشد و توسعه صنعتی و فناوری هم بعنوان نقشه راه طرح استراتژیتوسعه صنعتی کشور می باشد، از اینرو در این مقاله سعی شده است که وضعیت فناوری در صنایع کارخانه ای ایران بررسیگردد تا جهت گیری فناوری در طرح استراتژی توسعه صنعتی در جهت نیل به اهداف چشمانداز ۲۰ ساله مشخص گردد. دراین پژوهش تلاش شده تا با بررسی وضعیت تحقیق و توسعه، تعداد نیروی کار متخصص و حجم واردات تجهیزات سرمایه ایفناور محور در سطح کدهای ۲ رقمی ISIC طی دوره ی ۱۳۹۸ - ۱۳۷۴ ، ارزیابی جامع از وضعیت فناوری در صنایع کارخانه ایکشور ارایه گردد. با توجه به یافته های تحقیق، بیشترین هزینه تحقیق و توسعه در صنایع ایران مربوط به صنعت تولید وسایلنقلیه موتوری و صنعت تولید مواد شیمیایی و کمترین هزینه تحقیق و توسعه مربوط به صنعت بازیافت ضایعات می باشد. با توجهبه محاسبات انجام شده تعداد نیروی کار متخصص در صنعت مواد شیمیایی دارای بالاترین تعداد و در صنعت بازیافت مواد ضایعدارای پایین ترین تعداد میباشد. در مجموع با آنالیز ساختار صنایع کارخانه ای کشور مشاهده می شود که ضریب فناوری دربخش صنعت کشور بسیار پایین است. از اینرو استفاده از ظرفیت نهادی پارک های علم و فناوری در راستای ارتقاء توانمندیتکنولوژیک صنایع حایز اهمیت است. از اینرو تحول فناور محورانه در صنایع کارخانه ای ایران با توسعه شرکت های دانش بنیانصنعتی با محوریت پارک های علم و فناوری و با تقویت نظام نواوری صنعتی میسر خواهد بود.

ساختار فناوری، شرکت های دانش بنیان صنعتی، تحقیق و توسعه، پارک های علم و فناوری