تاثیر تنش شوری بر خصوصیات مورفولوژیک و میزان عناصر سدیم، پتاسیم و کلسیم در گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum gracum) تحت شرایط کشت هیدروپونیک

با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی، شناسایی گیاهان مقاوم به شوری از جمله شنبلیله، که یکی از گیاهان مهم دارویی محسوب می شود، از اهمیت زیادی برخوردار است. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی روی سه توده شیرازی، هندی و یزدی گیاه شنبلیله با پنج سطح شوری کلرید سدیم (صفر، ۴۰، ۸۰، ۱۲۰ و ۱۶۰ میلی مولار) و ۳ تکرار به صورت هیدروپونیک در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد انجام شد. نتایج حاصل حاکی از کاهش ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه و تعداد برگ با افزایش غلظت شوری بود. هم چنین با افزایش سطح شوری، میزان یون سدیم در اندام هوایی گیاه افزایش یافت، در صورتی که میزان یون های Ca۲+ و +K و نسبت های +Ca۲+/Na و K+/Na+ در اندام هوایی کاهش نشان دادند. توده یزدی دارای بیشترین مقدار ارتفاع بوته (۱/۲۰ سانتی متر)، وزن خشک اندام هوایی (۹۴/۱ گرم در بوته) و تعداد برگ (۴/۱۳ عدد در بوته) بود. حال آن که بیشترین میانگین یونهای Ca۲+ و +K و هم چنین نسبت های +Ca۲+/Na و K+/Na+ به توده شیرازی تعلق گرفت. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، به نظر میرسد بتوان از توده شیرازی به عنوان توده حاوی ژن های مقاومت به شوری برای اصلاح ارقامی با پتانسیل عملکرد زیاد استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

Salinity resistance ، Ion accumulation ، K+/Na+ ، Ca+۲/Na+. ، مقاومت به شوری ، تجمع یونی ، نسبت پتاسیم به سدیم ، نسبت کلسیم به سدیم