تعیین حد آستانه تحمل به تنش شوری و برخی ویژگی های کمی و فیزیولوژیکی گیاه کاسنی (.Cichorium intybus L)

گیاهان دارویی از جمله گیاه کاسنی از گیاهان اقتصادی و ارزشمند بوده که لازم است نسبت به ارزیابی تحمل به تنش این گیاه مطالعات کافی صورت گیرد. به این منظور جهت مطالعه تحمل به شوری گیاه کاسنی آزمایشی به صورت طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار به صورت گلدانی در گلخانه مرکز ملی تحقیقات شوری در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ انجام شد. تیمارهای پنج سطح شوری آب آبیاری شامل آب شهر (شاهد)، ۳، ۶، ۹ و ۱۲ دسی زیمنس بر متر بود. تیمارهای شوری از طریق رقیق سازی آب شور منطقه اطراف اردکان با آب شرب تهیه شد و بعد از سبز شدن گیاه به مدت ۸ ماه بر گیاهان اعمال شد. سپس به منظور برآورد آستانه تحمل به تنش شوری و کاهش ۵۰ درصد عملکرد از مدل موس-هافمن استفاده شد. در انتهای آزمایش برخی صفات کمی گیاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که اعمال سطوح شوری به طوری معنی داری سبب کاهش تمامی ویژگی های موردبررسی شد. به طوری که افزایش شوری از تیمار شاهد تا شوری ۱۲ دسی زیمنس بر متر سبب کاهش ۵۰ درصد ارتفاع بوته، ۵۹ درصد وزن خشک اندام هوایی، ۷۶ درصد وزن خشک ریشه و ۷۲ درصد تعداد آکن در بوته شد. همچنین با افزایش شوری از تیمار شاهد تا شوری ۹ دسی زیمنس بر متر سبب کاهش ۹.۶۸ درصد محتوای آب نسبی و افزایش نشت یونی گیاه به میزان ۳۷.۴۷ درصد شد. افزایش شوری از شاهد تا ۱۲ دسی زیمنس بر متر تاثیر معنی داری بر کاهش نسبت پتاسیم به سدیم به میزان ۹۶ درصد داشت. کاهش ۵۰ و ۱۰۰ درصد عملکرد ریشه کاسنی به ترتیب در شوری ۵.۹۱ و ۱۴.۶۶ دسی زیمنس بر متر حاصل شد. به طورکلی با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد گیاه کاسنی تحمل بالایی نسبت به شوری ندارد.

کلیدواژه ها:

محتوای نسبی آب ، نسبت پتاسیم به سدیم ، نشت یونی ، وزن خشک ریشه