تیرگی واج شناختی در فارسی کرمانشاهی: بررسی نمونه ای براساس «نظریه بهینگی زنجیره های گزینه ای»

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره: 13، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_LRR-13-2_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 259
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی فتاحی

Assistant Professor of Linguistics, Department of English Language, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran

لادن جواهری

PhD Candidate of Linguistics, Department of English Language, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran

چکیده

طی فرایند ساخت وجه استمراری/ اخباری در گویش فارسی کرمانشاهی، افزودن پیشوند فعلی /mi-/  به ستاک فعلی دارای آوای گرد، سبب گرد شدن واکه پیشوند میشود. این نوع همگونی در مواردی که واکه یا همخوان گرد در ستاک فعلی نباشد، رخ نمیدهد. بااینحال، در فارسی کرمانشاهی صورت فعلی [mo.xɑm] وجود دارد، که در آن واکه پیشوند ظاهرا بدون وجود هیچ انگیزهای گرد شده است. این وضعیت گونهای از تیرگی واج شناختی است. در این پژوهش به بررسی نقش این پدیده در تغییر بازنمایی آوایی و واجی پیشوند استمراری در گویش فارسی کرمانشاهی برمبنای نظریه بهینگی زنجیرههای گزینهای (McCarthy, ۲۰۰۷)  که نسخهای از نظریه بهینگی متوالی است، پرداختهایم. دادههای این تحقیق از طریق گفت وگو با گویشوران گویش فارسی کرمانشاهی، در دو رده سنی بالای پنجاه سال و زیر بیست سال و با اتکا به شم زبانی پژوهشگران بومی، گردآوری شده است. نتایج حاصل از این پژوهش گویای آنند که علت بروز تیرگی در واکه پیشوند وجه استمراری در گویش فارسی کرمانشاهی از آن نوع است که در واجشناسی اشتقاقی، تحت عنوان تعامل «عکس زمینهبرچینی» مطرح است و نظریه بهینگی متوالی در تبیین این تغییر، عملکردی  موفقتر از  نظریه بهینگی موازی داشته است.  

کلیدواژه ها

Keywords: Serial Optimality Theory, Optimality Theory-Candidate Chains, phonological opacity, Kermanshahi Persian, نظریه بهینگی متوالی, نظریه بهینگی زنجیره های گزینه ای, پدیده تیرگی واج شناختی, گویش فارسی کرمانشاهی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.