مطالعه چرخه فنولوژی جنگلهای مانگروی جزیره قشم با استفاده از تصاویر چندسنجنده ای

چرخه فنولوژی جنگلهای مانگرو با توجه به تغییرات اقلیمی در سطح جهانی و منطقهای به طور کامل بررسی نشده است. این اکوسیستم های گیاهی تحت تاثیر مستقیم تغییرات سطح دریا و تغییرات خشکی قرار دارند. از این رو، از سایر اکوسیستمهای گیاهی بیشتر در معرض آسیب هستند. سنجش از دور چند زمانی یک ابزار کلیدی برای بررسی چرخه فنولوژیکی گیاهی، به ویژه در محیطهایی با قابلیت دسترسی محدود به شمار میرود. در این مطالعه یک توصیف از چرخه فنولوژی جنگلهای مانگرو در جزیره قشم واقع در جنوب ایران با استفاده از تصاویر سنجش از دوری ارائه شده است. برای مشاهده چرخه فنولوژیکی از سری زمانی ۸ ساله (بین سالهای ۲۰۱۳ تا (۲۰۲۰ از دو شاخص پوشش گیاهی (NDVI, EVI) استخراج شده از تصاویر سنجنده MODIS و سنجنده OLI ماهواره ای لندست استفاده شد. چهار پارامتر فنولوژیکی برآورد شده در پوشش گیاهان ماندابی مانگرو شامل: شروع فصل رشد (Start of Season)، اوج فصل رشد (Peak)، پایان فصل (End of Season) و طول فصل (Longth of Season) بوده است. نتایج تحقیق، الگوی فصلی مشخصی را نشان میدهد که بیانگر حداکثر فصل رشد درختچه های مانگرو در فصل مرطوب و حداقل رشد در فصل خشک سال است. شروع فصل رشد (بین دهه سوم سپتامبر تا دهه اول اکتبر)، اوج فصل رشد (دهه سوم دسامبر) و طول فصل رشد (بین دهه سوم سپتامبر تا دهه سوم ژولای) در جنگلهای مانگرو ( در دوره زمانی ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰در منطقه قشم ایران) مشاهده شد. نتایج همچنین نشان داد اگرچه جنگلهای مانگرو به عنوان پوشش گیاهی همیشه سبز به شمار میرود، اما تغییرات قابل توجه ای در چرخه فنولوژیکی آنها رخ میدهد. از طرف دیگر، تاریخ معیارهای فنولوژیکی بسته به انتخاب شاخصهای گیاهی بر اساس حساسیت هر شاخص به جنبه خاصی از رشد گیاهان متفاوت است. خصوصیات فنولوژیکی برای درک پویایی جنگلهای مانگرو در مقیاس منطقه ای و محلی برای نظارت بر وضعیت این نوع اکوسیستمهای گیاهی بسیار حائز اهمیت است. نتایج تحقیق می تواند به عنوان یک مبنای اساسی برای مقایسه تغییرات آتی در چرخه فنولوژیکی جنگلهای مانگرو به دلایل تغییرات اقلیمی در سطح خشکی و یا تغییرات سطح دریاهای آزاد که با آنها ارتباط مستقیمی دارند، مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

مانگرو ، فنولووی ، NDVI ، OLI