محمد حسین حسین پور - دکترای علوم قرآن و حدیث و مدرس جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان
سید علی نعمتی - دکترای تفسیر تطببیقی جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان

عمل استهزاء و مسخره کردن به عنوان یک عمل غیر اخلاقی و نیز ضد دینی می تواند به دین و جامعه اسلامی و اعتقادات اسلامی ضربه بزند. برای پرهیز از آثار سوء این عمل زشت، قرآن و احادیث معصومین راهکارهای مقابله و مبارزه بسیار دقیق و موثری بیان کرده اند. این راهکارها به دو دسته عمده تقسیم می شوند: اول، راهکارهای خلاصی و رها شدن مومنان از ارتکاب این رفتار غیر اخلاقی و دوم راهکارهای پاسخگویی و عکس العمل نشان دادن به دشمنانی که به استهزاء و تمسخر مومنان می پردازند. اما بخش دوم خود به دو قسمت آمادگی های روحی در مقابله با استهزاگران و رفتارهای عملی مشخص در مبارزه با تمسخر تقسیم می شود.  اما برای رها شدن مومنان از عمل استهزاء علمای عمل اخلاق راههای زیر را بیان کرده اند: توجه به عذاب اخروی گناهان به خصوص استهزاء، خود را جای دیگران قرار دادن و توجه به عیوب خودمان و رها کردن عیوب دیگران، اما برای مقابله با استهزاء دشمنان آمادگی های روحی زیر لازم است: الگو گیری از پیامبر(ص) و اولیاء الهی، توجه به آزار و اذیت هایی که دشمنان متحمل می شوند، توجه به اینکه که تمسخر هم نوعی آزمایش الهی است و نیز توجه به رستگاری نهایی مومنان. اما راهکارهای عملی مقابله با استهزاء، حکیمانه سخن گفتن، رفتار مسالمت آمیز و پرهیز از جنجال، پند و اندرز دادن دلسوزانه، دور شدن از مجلس استهزاء، دشمنی با استهزاکنندگان و در نهایت صبر و استقامت مضاعف در راه خداوند متعال است.

قرآن, حدیث, استهزاء, تمسخر, راهکارهای مقابله, روان شناسی, دشمن شناسی, صبر