مهدیه قربانی - کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه بوعلی سینا
محمدجواد سلیمانی پری - دانشیار، عضو هیئت علمی گروه گیاه پزشکی دانشگاه بوعلی سینا
دوست مراد ظفری - دانشیار، عضو هیئت علمی گروه گیاه پزشکی دانشگاه بوعلی سینا

بیمارگر های خاکزاد زیادی به کدوئیان از جمله خربزه حمله می کنند،که از بین آنها می توان به شبه قارچ Phytophthora melonis اشاره کرد. این گونه از مهمترین بیماری های این گیاه در ایران می باشند. بر این اساس این گونه در تابستان 1389 از کلکسیون بخش گیاه پزشکی دانشگاه شیراز تهیه شد. بررسی این گونه بر روی 15 رقم از ارقام خربزه (Cucumis melo) شامل سمسوری ورامین، شادگانی، آناناسی، ایوانکی، خاتونی مشهد، گرمسار، سمسوری اصفهان، قوام ملک تبریز، زرد خارجی، زرد جلالی، زرد قناری هلند، برگسانی کاشان، شاه آبادی، هانی دیو و گالیا صورت پذیرفت، تا واکنش مقاومت و حساسیت این ارقام نسبت به عامل بیماری مشخص گردد. این آزمایش در شرایط گلخانه و در قالب طرح کاملاَ تصادفی و در 4 تکرار برای هر رقم به همراه شاهد در نظر گرفته شد. مایه زنی گونه های بیماری زا در اطراف ریشه در مرحله ای که بوته ها جوان (4 تا 6 برگی) بودند صورت گرفت. اولین علائم بیماری 8 روز پس از تلقیح مشاهده گردید، بقیه ارقام نیز به ترتیب طی 15 روز پس از ظهور اولین علائم پدیدار شدند. درنهایت پس از بررسی های انجام شده بر روی اندام های هوایی و ریشه بوته ها، ارقام هانی دیو و گرمسار به عنوان مقاوم ترین و خاتونی مشهد و گالیا به عنوان حساس ترین ارقام مشخص گردیدند. بقیه ارقام نیز به ترتیب الویت از حساس به مقاوم بر اساس شاخص بیماری مشخص شدند.

بوته میری، Phytophthora melonis، خربزه