غلامرضا خواجه سروی - دانشگاه علامه طباطبایی
سمیه بهرامی - Allameh Tabataba`i University

بررسی و تدقیق در روابط دوجانبه ایران و عراق طی نیم قرن گذشته، نمای کلی مقاله پیش رو را تشکیل میدهد. به این منظور، پژوهش حاضر در چارچوب «نظریه گفتمان لاکلا و موفه» به بررسی و تجزیه وتحلیل گفتمانهای حاکم بر مناسبات دو کشور ایران و عراق از آغاز ریاستجمهوری صدام حسین تاکنون پرداخته و چگونگی و چرایی هژمونیک شدن گفتمان ایرانهراسی بر روابط این دو کشور را مورد تبیین قرار داده است. نوع و روش این پژوهش، توصیفی-تحلیلی بوده و از روششناسی استنباطی برای یافتن پاسخها استفاده شده و گردآوری اطلاعات عمدتا بر مبنای روش کتابخانه‎ای و اینترنتی صورت پذیرفته است. در پاسخ به چگونگی هژمونی گفتمان ایرانهراسی، یافتههای پژوهش نشان میدهد که عراق طی نیم قرن گذشته هموراه محور مباحث مربوط به ایرانهراسی در منطقه بوده است: در دهه اول از عمر جمهوری اسلامی ایران، صدام پرچمدار گفتمان ایرانهراسی در خاورمیانه بود و با سقوط وی، رهبران تندوری عرب منطقه، مناسبات بدیهی و طبیعی شهروندان و مسولین ایرانی و عراقی را روابط مبتنی بر سلطه تعبیر کرده که منجر به ظهور مجدد گفتمان ایرانهراسی شده است. چرایی هژمون شدن گفتمان ایرانهراسی در روابط ایران-عراق نیز به تاثیرگذاری شگرف انقلاب اسلامی بر ملتهای منطقه و ماهیت تجدیدنظرطلبی انقلابی ایران طی دهههای اول و سوم باز می گردد.

Discourse Theory of Laclau and Mouffe, Iraq, Islamic Republic of Iran, Shia Crescent, The Discourse of Iranophobia., گفتمان ایران هراسی, نظریه گفتمان لاکلا و موفه, هلال شیعه, جمهوری اسلامی ایران, عراق.