تحلیل آماره ها و بی هنجاری های بارش ۵۰ ساله ایستگاه های همدیدی ایران (بازه زمانی ۲۰۱۰-۱۹۶۰)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره: 23، شماره: 68
  • کد COI اختصاصی: JR_JGSKH-23-68_019
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 296
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مینا میریان

PhD student of Meteorology, Faculty of Literature and Humanities, Department of Geography, Lorestan University, Khorramabad, Iran

مصطفی کرمپور

Assistant Professor of Meteorology, Faculty of Literature and Humanities, Department of Geography, Lorestan University, Khorramabad, Iran

محمد مرادی

Assistant Professor of Meteorology, Meteorological Research Center, Tehran, Iran

هوشنگ قائمی

Professor of Meteorology, Meteorological Organization, Tehran, Iran

بهروز نصیری

Associate Professor of Literature and Humanities, Department of Geography, University of Lorestan, Khorramabad, Iran

چکیده

پژوهش حاضر با هدف آگاهی از تغییرات بلندمدت داده­های بارشی و همچنین شناسایی دوره­های مرطوب و خشک ۳۵ ایستگاه همدیدی در ایران انجام شده است. جهت شناخت تغییرات بارشی ایستگاه­های مورد مطالعه، نقشه­های میانگین، شاخص ضریب تغییرات و چولگی ترسیم گردید. سپس با استفاده از آزمون آماری من – کندال معناداری روند بر روی هر کدام از ایستگاه­ها در سطح اطمینان ۹۵ درصد مورد آزمون قرار گرفت. در نهایت با استفاده از بارش­های حدی ۲۰ درصد بالا و پایین در طول دوره مطالعاتی ۵۰ ساله، دوره­های مرطوب و خشک شناسایی شدند. نتایج نشان می­دهد که الگوی کلی رژیم بارشی کشور به صورتی است که مقادیر بارشی از نیمه شمالی به سوی نیمه­جنوبی و از غرب به شرق کشور کاهش می­یابد. کمترین مقادیر ضریب تغییرات و چولگی مربوط به نواحی شمالی به ویژه سواحل دریای کاسپین می­باشد و بیشترین مقادیر مربوط به نواحی جنوبی به خصوص مناطقی از جنوب و جنوب­­شرق می­شود. به طورکلی نتایج آزمون من-کندال نشان می­دهد که داده­های بارشی در مقیاس فصلی به استثنای چندین ایستگاه همدیدی روند معناداری را نشان نمی­دهند. بیشترین دوره­های مرطوب در فصل بهار و کمترین در فصل تابستان و بیشترین دوره­های خشک در فصل پاییز و کمترین در فصل بهار رخ داده­اند. تعداد خشکسالی­ها در دوره­های سرد قابل توجه می­باشد. همچنین فراوانی وقوع دوره­های خشک بیشتر از دوره­های مرطوب می­باشد.

کلیدواژه ها

Trend, Precipitation, Mann-Kendall, Iran, روند, بارش, من-کندال, ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.