تجلی آیین دادخواهی در ادب فارسی
عنوان مقاله: تجلی آیین دادخواهی در ادب فارسی
شناسه ملی مقاله: JR_JBASH-10-4_004
منتشر شده در در سال 1397
شناسه ملی مقاله: JR_JBASH-10-4_004
منتشر شده در در سال 1397
مشخصات نویسندگان مقاله:
علی حیدری - دانشیار دانشگاه لرستان
محمدرضا حسنی جلیلیان - دانشیار دانشگاه لرستان
مریم یاراحمدی - مدرس مدعو دانشگاه لرستان
خلاصه مقاله:
علی حیدری - دانشیار دانشگاه لرستان
محمدرضا حسنی جلیلیان - دانشیار دانشگاه لرستان
مریم یاراحمدی - مدرس مدعو دانشگاه لرستان
یکی از مواردی که در متون ادب فارسی مورد توجه قرارگرفته و به شیوههای مختلف بازتاب یافته، آیین دادخواهی و تظلم است. زنجیرعدالت، قصه برداشتن، جامهی سرخ پوشیدن، سر راه پادشاهان ایستادن، خاک بر سر کردن و... برخی از مشهورترین شیوه های دادخواهی بودهاست. این شیوههای دادخواهی به دلایل مختلف از جانب حاکمان یا مردم ابداع شدهاست. برخی شیوهها همچون زنجیر عدالت، علم داد و جامهی سرخ، به وسیلهی حاکمان ابداع شدهاند. در مقابل، متظلمان نیز از سر ناچاری و برای جلب توجه صاحبان قدرت، روشهایی خلق کردهاند. خاک بر سر کردن، دست در دامن زدن و سربرهنه کردن از این نوعاند. در ظاهر هرگاه کارکردهای یک شیوه، ضعیف و یا منسوخ میشده جای خود را به شیوههای جدیدتر میدادهاست. این شیوهها در ادبیات فارسی بازتاب یافته و تا سالها پس از کهنه شدن، به صورتهای مختلف به حیات خود ادامه دادهاند. برخی از شاعران با مقاصد تربیتی و اخلاقی به آنها نگریسته اند؛ برخی به اصل آن آیین اشاره کردهاند و برخی دیگر آنها را دستمایهی مضمونسازیهای شاعرانه قرار دادهاند. بعضی از ملزومات آیین دادخواهی مانند تیرامان، انگشتری زینهار و... را که در ادبیات هم منعکس شدهاند؛ میتوان از فروعات و ملحقات این آیین و رسوم دانست.
کلمات کلیدی: واژه های کلیدی: آیین دادخواهی, ادبیات فارسی, تظلم, عدل و داد
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1458992/