کارکردهای ادبی و معنایی اسمای الهی در عبارتهای فارسی مرصادالعباد

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله متن شناسی ادب فارسی، دوره: 14، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_RPLL-14-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 220
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهره احمدی پور اناری

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

فاطمه جعفری کمانگر

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

چکیده

مرصادالعباد کتابی عرفانی است؛ ازاین رو موضوع محوری آن خداجویی است و نامهای متعالی خدا در آن فراوان دیده میشود. درباره اسماءالله پژوهشهای فراوانی انجام شده؛ اما تاکنون تحقیقی زبانی و بلاغی درباره نامهای خدا در مرصادالعباد صورت نگرفته است؛ بنابراین در این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، نامهای خدا در مرصادالعباد بررسی می شود تا پرکاربردترین آنها، شیوه کاربرد این نامها و کارکرد معنایی آنها در عبارت های فارسی مرصادالعباد مشخص شود. گزینش نامهای الهی از مهمترین جلوهگاههای هنر واژهگزینی نجمرازی به شمار میرود و ازاین رو توجه ویژهای را میطلبد. بررسی اسمای الهی در مرصادالعباد نشان میدهد که مهمترین ویژگی کاربرد نامهای خدا در مرصادالعباد، نادربودن نامهای استعاری و فراوانی کاربرد نامهایی است که ازطریق مجاز، بهویژه با علاقه اشتقاق ساخته شدهاند. از مهمترین دلایل کاربرد بسیار نامهای مجازی خدای متعال، تفخیم و بزرگداشت مقام معبود آسمانی است. بررسی کاربرد معنایی نامهای خدا نشان میدهد که هریک از این نامهای مقدس، در جایگاه خاص معنایی به کار میرود و کاربرد برخی نامهای خدا در عبارت های فارسی مرصادالعباد، حکم اسمای جمالی و جلالی خدا را دارد.

کلیدواژه ها

اسمای الهی, خدا, مرصادالعباد, نامهای خدا, نجمرازی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.