بررسی انتقادی هم پیوندی طبیعتگرایی و علم

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی، دوره: 8، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_FRH-8-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 212
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمیدرضا شاکرین

چکیده

طبیعت گرایی در جهت دهی به علم مدرن و نقش آفرینی در مسائلی مانند تعیین روش، گستره و کارکرد علم، همچنین تبیین و ضابطه گذاری در رابطه علم و دین و اخلاق تاثیر فراوانی داشته است. همچنین برخی از اشکال آن از این حد فراتر رفته و مانند یگانه مرجع آنچه وجود دارد و نیست و اینکه کدامین سخن را می توان معرفت دانست یا باید از جرگه معرفت خارج انگاشت، تلقی شده است. این مسئله ضرورت بخش کاوش در آن برای فیلسوفان علم و هم مسائل الهیاتی و فیلسوفان دین و اخلاق بوده و به طور ویژه داعیه داران تحول علم در هماهنگی با تعالیم دینی را به تحقیق و تعمیق دقیق و جدی فرامی خواند؛ از این رو مقاله حاضر طبیعت گرایی هستی شناختی و روش شناختی قوی و ضعیف و نسبت آن با علم را بررسی و به روش عقلی- تحلیلی سنجیده است. نتیجه اینکه طبیعت گرایی هستی شناختی و روش شناختی قوی، ضمن اشکالات مختلف و نارسایی های تبیینی، انسجام منطقی و بنیاد معرفتی استواری در علم و فلسفه ندارند و پیش فرض انگاری آن برای دانش سزا نیست. طبیعت گرایی روش شناختی ضعیف هم نه می تواند کارکرد مثبتی در پویایی و تکامل دانش داشته باشد و نه انضباط علمی بدان وابسته است؛ ضمن آنکه با خلا منطق مدون در تقسیم کار معرفتی و حل تعارضات مواجه است.

کلیدواژه ها

Naturalism, Ontological Naturalism, Strong Methodological Naturalism, Weak Methodological Naturalism., طبیعت گرایی, طبیعتگرایی هستی شناختی, طبیعتگرایی روش شناختی قوی, طبیعتگرایی روش شناختی ضعیف.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.