اسفندیار حسنی مقدم - استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال (واحد لرستان)، سازمان تحقیقات ترویج و آموزش کشاوری (AREEO). خرم آباد
محمود اثنی عشری - استاد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
مظفر دولتشاه - کارشناس، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال (واحد لرستان)، سازمان تحقیقات ترویج و آموزش کشاوری (AREEO). خرم آباد

با توجه به شرایط خشک و نیمه خشک کشور بهینهسازی در مصرف آب باید مد نظر قرار گیرد. یکی از راهکارهای مطمئن برای کاهش در مصرف منابع آب کشاورزی، استفاده از ارقام گیاهی متحمل به تنش خشکی می باشد. در این پژوهش غربال گری شش رقم انار تجاری ایران در پاسخ به تنش خشکی بر اساس برخی از نشانگرهای مرفولوژیکی بصورت یک آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور: ۱ رقم انار در ۶ سطح (رباب نیریز، نادری بادرود، شیشه کپ فردوس، اردستانی مهولات، ملس یزدی و شیرین شهوار) و ۲ تنش خشکی در ۳ سطح شامل بدون تنش خشکی، تنش خشکی متوسط و تنش خشکی شدید. در قالب -طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار اجرا گردید. تمامی ارقام مورد مطالعه تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند. اما پاسخ آنها به تنش متفاوت بود. ارقام مورد مطالعه از نظر اغلب صفات اندازه گیری شده تفاوت معنی داری با یکدیگر داشتند. تنش خشکی باعث کاهش وزن نهال، وزن تر و وزن خشک ریشه و برگ، سطح برگ، رشد قطری ریشه شد. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش به ترتیب ارقام رباب نیریز و ملس یزد از نظر ویژگی های مرفولوژیکی، در مقایسه با سایر ارقام مورد مطالعه دارای تحمل بیشتری در برابر تنش خشکی هستند و استفاده از این ارقام در شرایط تنش خشکی پیشنهاد می گردند. در بین ارقام مورد بررسی ارقام نادری بادرود و اردستانی مه ولات بیشترین حساسیت را به تنش خشکی نشان دادند و ارقام شیرین شهوار یزد و شیشه کپ فردوس مقاومت متوسطی به تنش خشکی نشان دادند.

تنش خشکی، انار، صفات مرفولوژیک.