جایگاه مشارکت شهروندان و تاثیرآن درنا کار آمدی طرح های جامع شهری در ایران

در ایران اگرچه مشارکت در قالب تعاون، همکاری و همیاری مسبوق به سابقه ای دیرینه است اما این پدیده به مفهوم جدیدخود هنوز در کشور نهادینه نشده است. نگاهی به مداخلات صورت گرفته در زمینه روند اجرای طرح جامع شهری در ایرانمبین این واقعیت است که اغلب تجربیات صورت گرفته در فرآیند تهیه و اجرای این طرح رویکردی از بالا به پایین و بدونتوجه به زندگی و الگوهای رفتاری و مشارکت ساکنین را دنبال کرده است. نوشتار حاضر قصد دارد ضمن تبیین اهمیت نقششهروندان که عنصر اصلی هویت دهنده به شهر هستند، به ارائه راهکارهایی جهت اهمیت نقش شهروندان در اجرای طرحجامع شهری، مشارکت آنان در مدیریت شهری، فرایند تصمیم گیری، سرمایه گذاری شهروندان و آگاهی دادن به شهروندانبرای اهمیت مشارکت در این طرح ها بپردازد. مطمئنا سازمان دادن و نظم بخشیدن به شهر و چگونگی رشد و تحول آننیازمند موضوع شناسی شهر و مسائل شهری و سپس برنامه ریزی برای آن می باشد در کالبد شکافی مفهومی توسعه شهریمشارکتی، امر مشارکت را می توان در سه حوزه مشاهده کرد: مشارکت در شکل گیری قدرت محلی (از مردم)، مشارکت درتصمیم گیری و خط مشی توسعه (با مردم) و مشارکت در اجرای برنامه ها. و تحقیق بر مبنای پژوهش توصیفی – تحلیلی وبر پایه ی تجربیات و پژوه های که در زمان حاضر پیرامون توسعه مشارکتی شهروندان در اجرای طرح جامع شهری مطرحگردیده استوار است. در این مقاله سعی گردیده ضمن ارائه مهاهیم و اصول مشارکت به راه حل های تحقق این امر و موانعاجرایی آن پرداخته شود. نتایج نشان می دهد که، روند مشارکتی موفق در اجرای طر می باید روندی سیستمی، سلسله مند،پویا و از پایین به بالا بوده، که عدم توجه کافی به واقعیت ها و ارکان شهراسلامی، تاثیر زیادی بر اهداف پروژه، پذیرش آن ازسوی مردم، کیفیت اجراء در تهیه طرح با ناکارآمدی آن ارتباط متقابل وجود دارد.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی ، مشارکت ، شهروندان ، ارزیابی ، طرح جامع شهری