عوامل موثر بر جایگاه تاریخ نگاری در ادبیات اسماعیلیان از آغاز تا پایان قرن هفتم هجری
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: دوفصلنامه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، دوره: 12، شماره: 23
- کد COI اختصاصی: JR_JHR-12-23_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 175
نویسندگان
دانش آموخته دکتری تاریخ دانشگاه تربیت مدرس
عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
از نخستین دهه های ظهور اسماعیلیه در فضای مذهبی دنیای اسلام، داعیان و متفکران این فرقه اقدام به نگارش آثار متعددی در زمینه های مختلف فلسفی، کلامی، اعتقادی، حقائق و امثال آن نمودند. گرایش موضوعی نویسندگان این آثار در ادوار مختلف حیات سیاسی، اجتماعی و مذهبی این فرقه تا پایان قرن هفتم هجری، بسته به عواملی چون قدرت یا ضعف سیاسی نظام دعوت، غیبت یا حضور امام در جامعه و مانند آن تغییر می نمود. جایگاه تاریخ نگاری در ادبیات مکتوب اسماعیلیه و عوامل موثر بر آن، پرسشی است که در این مقاله درصدد پاسخگویی بدان هستیم. به نظر می رسد که تاریخ نگاری اسماعیلیان به دلیل رابطه ی انکارناپذیر امام با تاریخ و تاکید بر تعالیم باطنی به عنوان راهنمای اصلی بشر در سیر تاریخی خود، ازنظر کمی از جایگاه بالایی در میان مکتوبات اسماعیلیان برخوردار نیست، زیرا ازنظر اسماعیلیان، این رویدادهای زندگی مادی بشر نبود که حائز اهمیت بوده و آن را شایسته ی ثبت تاریخی می نمود، بلکه تکامل معنوی بشر بر اساس رهنمودهای باطنی امام از منشایی فرامادی حائز اهمیت بود. لذا تاریخ تنها به عنوان دانشی در خدمت مکتب اسماعیلی و به عنوان وظیفه ای دینی در مشروعیت بخشی و معرفی سلسله امامان برحق به پیروان، حائز اهمیت بود. این سطح از توجه به تاریخ نیز تحت تاثیر عوامل متعددی که در این مقاله بدان پرداخته می شود، در ادوار مختلف تاریخ اسماعیلی دارای نوسان هایی است. روش پژوهش در این مقاله، روش زمینه ای است و برای گردآوری داده ها از شیوه ی کتابخانه ای استفاده شده است.کلیدواژه ها
تاریخ نگاری اسماعیلی, اسماعیلیان نخستین, فاطمیان, طیبی ها, نزاریاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.