رسول کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه زنجان
محمدحسین شهیر - استادیار گروه علوم دامی دانشگاه زنجان
طاهر هرکی نژاد - استادیار گروه علوم دامی دانشگاه زنجان
حسین نامدارپور - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم دامی دانشگاه زنجان

هدف از این مطالعه بررسی اثرات تنش سرمایی اواخر دوره جوجه کشی بر عملکرد و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی نر 7 تا 26 روزه بود .تحقیقات بسیار کمی در مورد تاثیر استرس سرمایی کوتاه مدت در طی دوره انکوباسیون بر روی مقاوت به سرما در جوجه های گوشتی انجام شده است . بلوغ سیستم های غدد درون ریز و همچنین سیستم عصبی در دوره جنینی آغاز می شود واین سیستم ها در طی دوره انکوباسیون تحت تاثیر عوامل محیطی می توانند دچار دگرگونی شوند. تعداد 600 عدد تخم مرغ نطفه دار (کاب 500) در دمای 8/37 و رطوبت نسبی 56% درون دستگاه جوجه کشی قرار داده شد. تخم مرغ ها به طور مساوی به دو گروه شاهد (بدون دستکاری دمایی) و گروه تنش سرمایی(تحت تاثیر دمای 15 درجه سانتیگراد به مدت 45 دقیقه در روز 18 انکوباسیون) تقسیم شدند. در طول اجرای آزمایش فقط از جوجه های نر استفاده شد. وزن جوجه ها و میزان خوراک مصرفی آنها به صورت هفتگی اندازه گیری و ثبت شد. میزان تلفات به صورت روزانه ثبت می شد. در روز 26 دوره پرورش از هر پن دو قطعه جوجه به صورت تصادفی انتخاب و از طریق ورید بال خون‎گیری جهت بررسی سیستم ایمنی صورت گرفت. پس از خونگیری، کشتار جهت بررسی عملکرد انجام شد. نسبت هتروفیل به لنفوسیت(H/L)، درصد هماتوکریت و نیز درصد هتروفیل(H) ، لنفوسیت (L) و مونوسیت (M)خون پارامترهای مورد بررسی جهت ارزیابی سیستم ایمنی پرندگان شاهد و تیمار بودند. هرچندکه تجزیه و تحلیل داده های مصرف خوراک، نشان از افزایش معنی دار این پارامتر در گروه تیمار نسبت به گروه شاهد داشت اما وزن پایان دوره و ضریب تبدیل غذایی به طور معنی داری (P ≤ 0.05) در تیمار تنش سرمایی نسبت به گروه شاهد بالاتر بود. تفاوت معنی داری از لحاظ نسبت H/L و سایر پارامتر های مرتبط با سیستم ایمنی بین گروه شاهد و تیمار مشاهده نشد.

تنش سرمایی، جوجه کشی ، سیستم ایمنی،عملکرد