عزیز کرملاچعب - Dept. of Agron., Ramin Agric. and Nat. Resour. Univ., Mollasani, Khuzestan, Iran
محمد حسین قرینه - Dept. of Agron., Ramin Agric. and Nat. Resour. Univ., Mollasani, Khuzestan, Iran

بهمنظور بررسی تاثیر غلظت سیلیسیم محلول غذایی بر برخی صفات فیزیولوژیک، بیوشیمیایی و رشد گیاه گندم (رقم چمران) در شرایط تنش کمبود آب، این آزمایش در بهار سال ۱۳۹۱ در آزمایشگاه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تنش کمبود آب در سه سطح (شاهد یا بدون تنش، کمبود ملایم (فشار اسمزی ۵- اتمسفر) و کمبود شدید (فشار اسمزی ۱۰- اتمسفر) با حل کردن ۱۷۵ و ۲۳۰ گرم پلی اتیلن گلیکول ۶۰۰۰ در هر لیتر آب مقطر) اعمال شد. مقادیر مختلف سیلیسیم (صفر، ۱، ۲ و ۳ میلیمولار) به شکل سیلیکات پتاسیم (K۲SiO۳) به عنوان عامل دوم آزمایش بود. نتایج نشان داد که تنش شدید کمبود آب باعث افزایش معنیدار پرولین آزاد (۴/۷۴ درصد) و سیلیسیم اندام هوایی (۱/۶۹ درصد) و کاهش مقدار پروتئینهای محلول، هدایت روزنهای، شاخص پایداری غشا و وزن خشک اندام هوایی و ریشه به ترتیب ۶/۱۸، ۶/۶۶، ۲/۲۴، ۸/۳۷ و ۹/۵۱ درصد نسبت به شاهد شده است. همچنین، اثر سیلیسیم در محلول غذایی، به جز وزن خشک ریشه، بر سایر صفات مورد بررسی معنیدار بود. سیلیسیم بیشترین تاثیر را بر غلظت سیلیسیم اندام هوایی داشته و سبب افزایش ۵۳ درصدی این شاخص شد. حضور سیلیسیم در شرایط عدم تنش کمبود آب اثر معنیداری بر صفات نداشته و با افزایش شدت تنش، اثر آن نیز افزایش یافت. کاربرد ۲ و ۳ میلیمولار سیلیسیم در شرایط تنش ملایم باعث افزایش به ترتیب ۱۸ و ۲۱ درصد و در شرایط تنش شدید ۲۵ و ۳۱ درصد وزن خشک اندام هوایی نسبت به تیمار بدون سیلیسیم گردید و بین این دو مقدار تفاوت معنیداری مشاهده نشد.

Polyethylene glycol, Membrane stability index, Stomatal conductance, پلی اتیلن گلیکول, شاخص پایداری غشا, هدایت روزنهای