تحلیل نگاشت مفهومی «بهار» و خوشه های استعاری آن در غزلیات شمس
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: فصلنامه شعرپژوهی (بوستان ادب)، دوره: 12، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JBASH-12-2_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 298
نویسندگان
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری،سبزوار،ایران
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار،ایران
دانشیارزبان وادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری سبزوار،ایران
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری ،سبزوار،ایران
چکیده
«استعارهی مفهومی» در چارچوب معناشناسی شناختی، بر نقش تجربیات در ساختاربخشیدن به مقولههای ذهن و ادراک مفاهیم، تاکید میورزد. فصول سال، یکی از تجربی ترین حوزهها، برای تبیین جهانبینی عرفانی هستند. در این میان، توجه مولانا بیش از همهی فصلها، به «بهار» است. پژوهش نشان میدهد، «بهار» در غزلیات مولانا، بهعنوان یک نگاشت مفهومی کلان، با همهی نمودهای دیدنی، شنیدنی، بوییدنی، چشیدنی و بسودنی خود، در خدمت تبیین جهانبینیای شهودی و تبیین مفاهیمی چون «حق»، «غیب»، «عشق»، «عاشق»، «روح»، «تجلی» و «وصال» است. این نگاشت مرکزی توانسته است، با بهرهگیری از جنبههای استعارهساز بهار و خوشههای تصویری مرتبط و متضاد و نیز قدرت تناظرپذیری استعارهها، شبکهای از استعارهها را گرد خود بیافریند؛ استعارههایی که به دلیل وابستگی با نگاشت مرکزی، در اصالت هنری سبک مولانا و انسجام درون متنی غزلها نقش بسزایی دارند. همچنین کاربرد این نگاشت مفهومی در بافت غزل مولانا، از نظر فکری، مولانا را عارفی اهل بسط معرفی میکند و نشان میدهد همهی استعارههای مربوط به «بهار» خردهاستعارههایی هستند که در حمایت از کلاناستعارهی «معرفت تجربهای خوشایند و انبساطانگیز است» بهوجودآمدهاند؛ ازاینرو انبساط روحی مولانا در غزلیات، پابهپای خوشههای استعاری پیش میرود و اصالت بینش را با اصالت سبک درمیآمیزد. واژههای کلیدی:کلیدواژه ها
استعارهی مفهومی, خردهاستعاره و کلاناستعاره, غزلیات مولانا, معناشناسی شناختی, نگاشت مفهومی بهاراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.