فرشته ولی زاده فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی دانشگاه تبریز
عادل ریحانی تبار - استاد یاران دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
شاهین اوستان
نصرت اله نجفی

به منظور بررسی اثر کادمیوم و روی بر روی و کادمیوم قابل جذب خاک در یک خاک شن لومی آزمایشی در اتاق رشد به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با دو رقم برنج، سه سطح روی (0، 5، 10 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع نیترات روی)، سه سطح کادمیوم (0، 5، 10 میلی گرم بر کیلوگرم خاک از منبع نیترات کادمیوم)، دو سطح رطوبتی (غرقاب و غیر غرقاب) و در سه تکرار با کاشت گیاه برنج رقم واندانا و هاشمی انجام گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش مقدار روی مصرفی در شرایط غرقاب، روی قابل جذب خاک به طور معنی داری افزایش یافت. اما آهن، منگنز و کادمیوم قابل جذب خاک کاهش یافتند که این کاهش در مورد سطوح کادمیوم معنی دار نبود. با افزایش مقدار کادمیوم خاک،Mn و Cd قابل جذب افزایش ولی آهن و روی کاهش یافت. در حالت غیر غرقاب مقدار کادمیوم و روی قابل جذب افزایش معنی داری یافت اما در حالت غرقاب آهن و منگنز مقدار بیشتری داشتند. بین رقم ها در میزان قابل جذب عناصر کم مصرف خاک تفاوت معنی داری دیده نشد. فقط میزان کادمیوم قابل جذب در رقم هاشمی به طور معنی داری بیشتر از رقم واندانا بود.

برنج، روی، کادمیوم