تمهیدات فراداستان و بازی در رمان لعبه النسیان
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه ادب عربی، دوره: 14، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JALIT-14-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 366
نویسندگان
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بین المللی امام خمینی
چکیده
فراداستان شیوه نگارش نویسندگانه و سبک به بازی گرفتن آگاهانه و عامدانه ساختارهای روایی و دستخوش ترفندکردن فن نویسندگی است. فراداستان میکوشد به واسطه انحراف یا گریز از هنجارهای تثبیتشده روایتپردازی سنتی و حتی تهکم به آن، ادبیت و خودآگاهی پیشین را به مثابه یک کجروی میانتهی معرفی کند و ترفندهای روایی مدعی حقیقتنمایی به غرض ناراستین حقیقتدانی مطلق را برملا سازد تا اثبات کند حلوفصل کشمکش آواها و ایدئولوژی ها، با انقیادشان زیر آوای مولفی همهچیزدان و خداگونه، محال است و محالبودگی درک غایی حقیقت در سایه سیطرهمندی تکسویهنگر را شادمانه بهنمایش گذارد. خردهژانر فراداستان، با تمهیداتی برآمده از حسابگریهای ذهنی و با حاشیهنگاریهای خودارزیابانه و دیالکتیکی، می کوشد با تاملی روشن بینانه در فرآیندهای برساخته شدن داستان، و با تکیه بر اصل عدم قطعیت هایزنبرگ، در کنار شفاف سازی سرشت داستان، حقیقت جویی نماید. درآمیخته با مفهوم نسبیت محوری، نظریه بازی به مثابه شیوه درک درست روال های جهان، در فراداستان به عنوان فعالیتی خودبنیاد و واجد ارزشی قطعی در جهان واقعی، یاریگر دستاوردهای حقیقت بین ادبیات می شود. صفت ناساختمندی و دلبخواهگی بازی، با دست مایه کردن وانمودگرانه نقش ها و قراردادهای بازی، به فراداستان کمک می کند ضمن کنکاش در کارکردها و طبیعت ظاهرا بازشناخته، ولی عملا ناشناخته داستان، سنت های ناکارآمد و جهان نگری نخ نماشده را در هم شکند. در بازشناسی این نگرگاه های پارادایم نوشناخته در فراداستان ها، در این کوشش برآنیم به شیوه توصیفی- تحلیلی و با پردازش دادههای تئوری فراداستان، به ویژه از منظر «پاتریشیا وو»، به درک کارایی مولفههای فراداستان و تبیین کیفیات آن و نقش بازی در پیشبرد فراداستانسازی، در رمان لعبه النسیان محمد براده بپردازیم تا نوآوری های نخستین گام عرب را در هجرت از انگاره های مطلق اندیش مدرنیسم در حقایق شناسی داستانی بازشناسیم. در این پژوهش دریافتیم براده در کاربست شگردهای اتصال کوتاه، آشکارسازی شگرد، شورشگری شخصیت ها، کولاژ فراداستانی و نامگذاری دلبخواهی، همواره بازیگرانه وام دار اصل نسبی نگری و چندچهرگی حقیقت است و این گونه برای فراداستاننویسی عربی بنیانی استوار می آفریند.کلیدواژه ها
فراداستان, تمهیدات فراداستانی, بازی و فراداستان, عدم قطعیت, لعبه النسیان, محمد برادهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.