یوسف ادیب - دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تبریز
اسکندر فتحی آذر - استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه تبریز
سمیه مولا قلقاچی - دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی دانشگاه تبریز

به رغم رشد چشمگیر پژوهش ها در عرصه های گوناگون، کم توجهی به اخلاق پژوهش در مقاطع تحصیلی و درجات علمی بالا مشاهده می شود. بر این اساس پژوهش حاضر به توصیف تجربیات اساتید و دانشجویان از توجه به اخلاق پژوهش می پردازد تا تصویر روشنی از سوء رفتارها و عوامل زمینه ساز تخلفات در حوزه پژوهش های آموزش عالی ارائه نماید. پژوهش حاضر به شیوه کیفی و پدیدارشناسی با نمونه گیری هدفمند و به وسیله مصاحبه ژرف نگر با ۱۹ نفر از اساتید و دانشجویان دکتری انجام گرفت. مصاحبه ها ضبط شدند و به روش استرابرت و کارپنتر (۲۰۰۳) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. جهت افزایش دقت و استحکام، بررسی دقیق و مشاهده مداوم در تمام مراحل پژوهشی، نظرات تکمیلی همکاران و مرور و بازنگری دست نوشته ها توسط مشارکت کنندگان مدنظر قرار گرفت. یافته های حاصل از تجربیات اساتید و دانشجویان در خصوص اخلاق پژوهش در شش مضمون اصلی «سوء رفتارها در پژوهش»، «فشارهای محیطی»، «ویژگی های فردی»، « فقدان مدیریت و راهنمایی»، «نظام آموزشی» و «عواقب و پیامدها» و چندین مضمون فرعی خلاصه گردید. یافته های حاصل از مطالعه می تواند تصویری روشن از تجربه اساتید و دانشجویان از اخلاق پژوهش ارائه نماید.

اخلاق پژوهش, تجارب اساتید و دانشجویان, پدیدارشناسی, آموزش عالی