محمود محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - دانشیار پژوهشکده برنج و مرکبات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی سا
قاسم آقاجانی مازندرانی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
کریم باباجانی - کارشناس زراعت

امروزه مسئله محدودیت منابع انرژی موجب تمایل کشورهای مختلف برای بهینه سازی سیستم های تولید کشاورزی از نظر مصرف انرژی و تولید محصولات اقتصادی شده است. در همین راستا به منظور بررسی شاخص شدت انرژی و درآمد اقتصادی در تولید برنج رقم طارم محلی به دو روش تک کشتی (کشاورزی رایج) و کشت توأم برنج-اردک (کشاورزی ارگانیک) در طی سال های 1387 و 1388 از داده های مزرعه برنج سالم و مزارع اطراف روستای کونر در شهرستان بابلسر استفاده گردید. مقدار درآمد اقتصادی در روش کشت توأم برنج-اردک (73750000 ریال) به میزان 34 درصد نسبت به روش تک کشتی برنج (48750000 ریال) افزایش یافته است. که این افزایش درآمد در روش کشت توأم برنج-اردک به دلیل وجود محصول فرعی (اردک) در مزرعه می باشد. همچنین محاسبه شاخص شدت انرژی (انرژی ورودی به عملکرد تولید شده) در روش کشت توأم برنج-اردک (96/8 مگاژول بر کیلوگرم) به میزان 11 درصد نسبت به روش تک کشتی (07/10 مگاژول بر کیلوگرم) کمتر شده است. نتایج نشان می دهد در روش کشت توأم برنج-اردک به ازای مقدار انرژی ورودی به مزرعه (مگاژول بر هکتار) مقدار عملکرد (کیلوگرم بر هکتار) بیشتری نسبت به روش تک کشتی برنج بدست آمده است. این نتایج نشان می دهد کشت توأم برنج-اردک (کشاورزی ارگانیک) هم از نظر اقتصادی و هم کارایی انرژی نسبت به روش تک کشتی (کشاورزی رایج) کاراتر می باشد.

اقتصاد، تک کشتی برنج، شدت انرژی، کارایی انرژی، کشت توأم برنج-اردک