محمد صادق خوبانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه صنعت نفت
سید علیرضا کمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه صنعت نفت
خلیل شهبازی - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعت نفت

گل حفاری مخلوطی از سیال پایه و سایر مواد است که در مقادیر مشخص به منظور تمیز کردن چاه حفر شده ترکیبشده اند. برخی از عملکردهای آن در حین حفاری شامل: انتقال کنده های حفاری، خنک سازی و روانکاری ر شته حفاری،تحکیم دیواره های چاه و کنترل فشار سازند است، اما به این موارد محدود نمی شود. این عملکردها به صورت همزمان اجرامی شوند. به منظور بهبود فرآیند حفاری، یک مدل رئولوژیکی قوی از گل برای ثبت دینامیک جریان گل مورد نیاز است. تابه امروز تعداد قابل توجهی از مدل ها ایجاد شده ا ست؛ با این وجود مطالعات محدودی از دانش به د ست آمده از این مدلها وجود دارد. از این رو، تلاش شده ا ست تا محتوای این برر سی به سمت نقد مدل های موجود و تر سیم م سیری جدیدبرای مطالعات آتی سوو داده شوود. «فیلتر» کلی برای گنجاندن مدلها در بررسوی فعلی این بوده اسوت که مدل باید درمقالات مجلات معتبر یا مقالات کنفرانس منتشر شده باشد و این مدل به طور خاص برای پیشبینی خواص رئولوژیکی گلحفاری (ویسکوزیته پلاستیکی و ظاهری، نقطه تسلیم و استحکام ژل) باشد و برای خواص نفت خام یا رئولوژی سیمان چاهنفت نباشد.این برر سی الگوریتم های مورد استفاده، موفقیتهای نسبی، محدودیتها، عملکرد و همچنین پارامترهای ورودی را کهبه تخمین خواص رئولوژیکی گل کمک میکنند، نشان می دهد. برای راحتی و سهولت مرجع، این مدل ها در جداول سادهسازماندهی شوده اند. نتایج بررسی مطالعات نشان میدهد که اگرچه رویکردهای مدلسازی متعددی در مطالعات وجوددارد، شبکه عصبی مصنوعی محبوبترین الگوریتم در بین محققان بود. علاوه بر این، همچنین مشاهده میشود که درحالی که نقطه تسلیم، ویسکوزیته پلاستیک و ظاهری به طور گسترده مدلسازی میشوند، توجه کمی به استحکام ژل دادهمیشود. اطلاعات موجود در این بررسی به منظور کمک به محققان و جامعه حفاری در اتخاذ تصمیمات فنی صحیح ومقرون به صرفه در مورد رئولوژی گل است.

رئولوژی گل حفاری، حفاری چاه نفت، مدل های پیشبینی گل، خواص رئولوژیک